Sajid Hussain

شپ بےوَھد اِنت

کُربان اِنت نِمِر اَلّلهءِ پاکیں نامءِ که آئِے پیداک کته. دو چمّ‌ئِے داته رُژنائیں. دست ءُ پادئِے سَلامت کتگ‌اَنت. گِندئے جانءَ بشودیت، سرءَ بِرَندیت، مُزواکے بِجَنت، نامء ھُدا ماشا اَلّله چارگ نبیت. دو چَمّ ایر کن ءُ بچارئِے. کُربان بات آ پاکیں رسول ءُ ھُداءِ نامءِ که چَمّ‌ئِے تاب نه‌اَنت، دست‌ئِے مُنڈ نه‌اَنت، پادان لَنگ نه‌اِنت، زبان‌ئِے لِلّ نه‌اِنت. راستے که آئیءِ درُستیں ھمسروک لوگ ءُ جاگه اَنت، چُکّ ءُ چُلانگ اَنت.

راستے که جارجَٹیں گُشانِش سرا، رنگی‌ئیں دوچِش گْوَرا، سَهت ءُ زیوَر اَنت، ھرجاه شُت ءُ آتک کننت، سورانی سرا چاپ جننت ءُ ناچ کننت، پُرسانی پَتّرا سَریگانی لَمبا ترّ کننت، بله نَدْر بات نِمِر وتی پاکیں ھُداءِ که آئیءَ دو بَنگئویں بْرات‌ئِے داته، آریپیں پتءِ ساهگ‌ئِے سرا ساهیل کته.

زانا پتءَ نِمِر چون دوست بیت. مَنه نه‌اِنت کَسے بگوَشی چه اِدا پاد آ، اودا بنند. گَرّے دَر آیات آئیءِ بَڈّءَ اگں پتی ءُ براتی چامپیلے وارتگ‌ئِے. پاکیں ھُدا دنت، درُستاں اَنچیں پت ءُ بْرات بِدنت.

رُکُلءِ پت هم پتے. ھر روچ بُرّے کَشّیت‌ئِے، ھر روچ رِدے گیپت‌ئِے. برے چَمّ‌ئِے چُرِّته، برے سَرئِے تْرَکّته ءُ برے سْرین‌ئِے تَچک نبیت. بْراتءَ وَ چه پتءَ بوگے پِر کته. انچیں بےنَنگیں زاه‌ئِے دنت که هونءِ بوءَ کننت. چونیں رُزواهے، گُھارءَ یار پِر بندیت. ھُدا بپَهریزیت چه اے پئیمیں پت ءُ براتاں، بله تئو بگْوَشئے مئیاری ھم نه‌اَنت.

رُکلءِ جند وت سْیَه‌روے، ھر روچ گوں لُنڈاں سُرُک و سُلُّک اِنت‌ئِے. چَمّ‌ئِے تچَنت، گپ کت، دپءَ چوٹ کنت. بچکّان گِندیت، زور گُشانءَ چه دلبندءَ کِنزینیت. چوں نتُرسیت چارموٹءَ پاکیں ھُدا ءُ رسولءِ کِرّا. نَگوَشئے جَنیں‌چُکّے. بےمَردیءَ کور اِنت، بله زانا یَکّیں رُکُل اِنت؟

مروچیگیں جَنیں‌چُکّ دْرست ھُداءَ بُرتگ‌اَنت. مئیار نکننت، لُنٹ پَنّ و سُرکی اَنت، سَر یَه‌مُٹّ اَنت. اَنچیں گُدِش گْوَرا که آزه‌اِش گیشّتگ‌اَنت، مردم نزانت سور کتگینے یا کلمانٹے. پدا چوں لَجّش نکنت، دپءِ پُرّا وتی یارانی نامءَ گِرَنت.

یکّے گوَشی پِلاں بچَکّ منی سنگت اِنت، یکّے گوَشی پِلاں. سِلّیں کار وَ ھَرکَسی دستءَ بیت، نوں نِمِر بلوٹیت بچکّ سنگت کت نکنت. زیکّیں روچءَ کَهنءِ سرا بچکّےءَ نِمِرءِ نیمگا چارِت ءُ کندِت. نِمِرءَ چُشیں سُبَکّی کُجا وَشّ بیت؟ آئیءَ تُرسیت چه پاکیں ھُداءَ. ھُداءِ کاراں کئے بزانت؟

کارءِ بانداتءَ وَ رُکُل دَستءَ آپءَ نَجنت. ھر روچ گوں ماتءَ جَنگ اِنت. دیگءِ بُنءَ نَنِندیت، سْیاه بیت. گُد نَشودیت، دست ئِے لِڑَنت. گوَشئے اَنچو نازُرک اِنت، سْیه‌پیلّ. اگں پوڈَر ءُ مئیکَپ مکنت، چارگ‌ئِے مردمءَ بَژّیت. چمّ‌ئِے پیهِتگ‌اَنت. سرئِے دْراج دْراج چو دانچوپی چُکّا اِنت. پونزئِے اینچُکیں تُشُکّے. پیشانیگ‌ئِے بوٹ اِنت. انگه مَلّگان‌ئِے بگندئے گوَشئے همِش اِنت ءُ بَسّ. شَررَنگ بگو مِھرُک اِنت که نامءَ کَرزیت.

بیدء مَرگءِ، ھِچ ائیب‌ئِے ماں نیست. چوں اِسپیت اِنت شومّ. مُدام گِندئے‌ئِے، تَرونءِ سَرا اِنت، روچءِ ٹاکءَ چاتءَ آپ کَشّگا اِنت، بله منه نه‌اِنت اینچکا بِبَجّیت. پدا چونیں بےھَبرے دابه. دِگرءِ پُچّکاں نه‌اِنت. ھِچ چِست ءُ ایرءَ گون نه‌اِنت. نه کَسےءِ بَست ءُ بندءَ اِنت، بله باریں وتی دشتارئِے پرچا دوست نبیت.

چونیں ڈئولداریں بچکّے. راها رئوت، چمّاں چِست نَکنت نَچاریت. نه که نِشه ءُ بِنڈوکے کنت. کاگدءِ وانَگ ءُ نبشتهءَ هم بلَد اِنت. مردم هم په سِلّی نام‌ئَے نَگِرنت. چو گوَشگا مهلوکاتءِ دپءَ کئے داریت؟ ھر یکّے گوَشی من آن ءُ بَسّ. کَس کَسّا مان نئیاریت. وتسرا وتیں بُهتام بندنت. مردمءَ نام ءُ دپ کننت. شَرّیں شَرّیں مردمانی نامءَ په انچیں کاران گِرَنت که باور نبیت. دگه کارِش نیست، دومیءِ ائیبان پَٹّنت.

ائیبداریں مردم چه رئواجاں، چه نندگ ءُ پاد آیَگا پیداوَر اِنت. ھبرءَ چه دپءَ در کنت، زانَگ بیت. مروچاں دنیا وَ پیرءَ کَشِته. پیسرا مَردیں‌چُکّے بوته، ماتءَ گوَشته بےائیب اِنت. ڈَنّےءِ سَرا وپت کنت، بله مروچاں مردیں‌چُکّ گَنتِر ھُداءَ بُرتگ‌اَنت. ماتءِ دل لاپءَ نه‌اِنت که بَگا مبیت، مُرتگیناں نام ءُ دپ مکنت. پِدا جان ڈَنّءَ در کئیت، نِمِرءِ ایمان سَلامت نه‌اِنت. دلءَ ٹُپّ ٹُپّ، دْریپّ دْریپّ.

مهلوکات ھُداءَ بُرته. کَسانیناں رد دئیَنت، پِکنِکا برنت گوں. شراب وارینَنت، جوسءِ تھا وابی گولی مان کننت. رَندیگیں هِٹّڑئےءَ کارے شَرّ بیت؟. باریں ھما کَهنءِ سرءِ بچکّ هم اَنچیں رُزوایے ءُ؟

مروچی‌ئیں روچءَ ھرکَس وتا وت بِپَهریزیت. کَس اوست پِر کنگی نه‌اِنت. نه بْرات ءُ گُھاری ھست، نه پت ءُ چُکّی. مهلوکاتءِ گئیرت شُته. پیسرا دِھکان ءُ دَرزادَگی چُکّےءَ اے رَنگیں کارے کته، پَنچ‌ئِے ماں سرا بوتگ‌اَنت. مروچاں شَرّ شَرّیں مردمانی نامءَ گِرَنت. کَسّءَ دانکے پِر نیست. ھداءِ تُرس شُته چه مھلوکاتءِ دلءَ. یکّے سرءَ زمینءَ نَجنت.

مردینے نُماز نئوانیت، بےائیب اِنت، بله جَنین وَ بےنُمازیءَ بدڈّئول اِنت. چُکّ سْیَه‌رُو رُزوا اَنت. بےنُمازی ءُ بےدینیءَ مالءَ برکت ماں نیست. اَنگه مھلوکات اِبرَت نَگیپت. ھُدا مردمءَ ھمے دنیاءَ پیش داریت، سَتَمے نه‌اِنت که ھر یَکّےءَ لِٹّکے پِر بِکنت. یکّےءَ که هوشے مان، آئیءَ چه وتا نارَزا نَکنت. اِنسان آئیءَ نَگندیت، کُدرتان‌ئِے گِندیت. اِدا چار اِستال‌ئِے چوں ٹِکّ جته آزمانءِ دیما. مَنه نه‌اِنت یکّے بسِدیت.

یکّ ءُ دو ءُ سئے ءُ چار ءُ پنچ ءُ شَش ءُ ھپت ءُ ھشت ءُ نُه ءُ ده ءُ یازده ءُ دْوازدَه ءُ سیزدَه ءُ… پو… اینچُک اِستال کُجا ھِساب بیت. باریں چینچُک کُڑُل اَنت. کُڑُلی ھَدّے؟ چه کُڑُل کُڑُلا گیش اَنت، بله روچءَ یکّے په نِشانی نَگْواهیت، باریں کجا رئوَنت؟ بیدء آزمانءَ دگه کجا جاگه کننت؟

کَسانیءَ نِمِرءَ چوں تُرسِته آزمانءِ کِرّا که بلکیں کپیت. چو نزانتگ‌ئِے که ھُداءِ هُکمءَ اوشتاته، بله گِندئے بِکَپیت… گوں جَمّراں، گوں اِستالاں، گوں ماها… مورے زندگ نَمانیت.

گوَشنت آکِرزَمانءَ آزماں ڈیکّ ورَنت، روچ سرءِ توکا کئیت ءُ اوشتیت. کوه تُش تُش ءُ بورّ بورّ بنت. زمین ءُ زَمان آپ بیت. ھر یکّے وتا مَسیتان رَسینیت، بَچّیت. پدا درُستیں مَسیت آزمانءِ نیمَگا بال کننت. باریں نِمِر وتا مسیتءَ رَسینت کنت یا نَکنت.

مُلّا کُروسکءِ مَسیت چه درُستاں نَزّیکتر اِنت. گِندئے نِمِر ءُ ھما بچکّ یکّیں مسیتءَ بپُتِرَنت. یا اَللّہ! یا پَروَردِگار! نِمِرءِ گناهاں بِبَکش. تئو گپور ءُ رهیمے ئے، گُناهانی بَکشوکئے، دِلانی ھالان زانئے. نِمِرءَ چه وتی گَنجیں رهمتاں بےبَھر مکن. کُلو اَلّله ءُ اَهَد، کُلو اَلّله ءُ سَمَد… اَلّله رَهم…

اے اَپُه کجام کَهبَه‌مادرءِ پَس اِنت اے وھدی یله اِنت. دلپَٹّ کته مھلوکات. نِمِرءِ دلءِ دْرَهگ نکپیت. مُلک وَ ڈنّی مردماں آدْرَه کته. پیسرا جنیں‌آدمے گرماگی شَپاں پیژگاهءَ ایوکا وپته… نه تُرسے، نه بیمّے. مروچاں وَ دل جنت ءُ گیپت یکّے لوگءَ دئور مکنت، گوشاں مَچُلینیت. سُھراں ھُدا بَرات ھمے بَنّامیء سْیاها نگوَشئے؟ کئی چُکّ اِنت نِمِر، کئیی نُماسَگ اِنت.

Don’t miss posts from Balochistan Times!

We don’t spam!

+ posts

Sajid Hussain (1981-2020) was a writer and senior journalist from Balochistan. He had a degree in Economics, International Relations and English Literature from Karachi University. He had the experience of working with Pakistani newspapers Daily Times and The News International. Sajid Hussain was also the founding editor of this online magazine.

Leave a Comment