دو مارچ 2020ءِ ائوَلی بێل اَت. کساس یازده بج. چه اِسٹکهُلمءَ، واجه مالک بلۆچءِ لۆگءَ، ساجد دَر اَتک ءُ اُپسالاءَ، دێم په وتی نۆکێں کۆٹیءَ شُت، من وتی لۆگءَ. منی لۆگ کساس سئے گنٹهءِ راه اَت. سجّهێں شپءَ رێل شۆدگءِ جان‌کۆشێں کار ءُ راهءِ ژندیءَ وَپتاں. رۆچءِ واب وابے وَه نبیت. بلے پدا هم، جُهد کت که هِچ هئیال ءُ جێڑَگے سَرا چِست مبیت، فئون مچاراں، چَمّ نَزّ بِبنت.
بێگاهءِ بارێں چِه وهد اَت. چه اے دێم ءُ آ دێمءِ لێٹَگاں که دَم بُرت، مُبائل چارِت. دُنیا جهانءِ فئون اَتکگ‌اَتنت، مئیسج هم. ”تاج! ساجِسّێنءِ فئون بند اِنت،“ مهلب نسیرءِ مئیسج اَت. ”چے بکناں؟“ مهلب دومی رۆچءَ اُپسالاءَ رئوگی اَت، سَلاه اِش اَت که منی بدلءَ مهلب ءُ ساجد گۆں بانُک کارینا جهانیءَ کار کننت.
”اِشیءَ اڑے… شومّے کسَم اِنت. بلکێں فئونءِ چارج‌ئےِ هلاس بوتگ‌اَنت. چارێں بارێں،“ من پسّه دات. من ساجد فئون کت، نمبر بند اِنت. وَٹس‌اَپءَ تئوارے راه دات، سَر نبوت. ساجدءِ فئون وَه باز رندا بند بوته. نۆکێں گپّے نه‌اِنت.
لهتێں ماه پێسر یک شپے من کارءِ سرا آں. فئون کت، ته فئون‌ئےِ بند اِنت. کمّے رندترا پدا فئون جت. انگه بند اِنت. دَم په سهت چارِت. بند اِنت. پئیگام راه دات. سر نبنت. سَکّ بےآرام بوتاں، که بلکێں رَگءَ گِپته. نوں یکّۆئی چَمّانی دێما زاهر اِنت که سْرێنءِ رَگءَ گِپته، کۆٹیءَ اێر اِنت، سُرِت کنگا نه‌اِنت. دلءَ گُشت چُٹّی گِر ءُ برئو لۆگءَ. بلے شپءِ اے وهدا نه رێل هست نه بَس. رئوَگ هم بوت نکنت.
دگه رندے اِماراتءِ زمانگءَ سمیرئےِ فئون کنت، ساجد چِست نکنت. اے گُشیت بلکێں واب اِنت. نێمرۆچءَ پدا فئون کنت. پدا چِست نکنت. سمیر چه دبئیءَ رئوت، اَجمانءَ. لۆگءَ که پُتریت، ته ساجد کَش اێر اِنت. چَمّئےِ پلپٹگا اَنت. فئون کَمّے گِستا اێر اِنت، بلے ساجد سُرگی نه‌اِنت. بزاں سْرێنءِ رَگءَ گِپته.
نوں اے شپءَ منی دل لۆگءَ اِنت ءُ جند رێل شۆدَگا. دَم په ساهت دێما زاهِر بوّگا اِنت. چَمّانی سیاهیءَ من حمّل فئون کت، حمّل حیدر، هالانکه لندنءَ اِنت. نوں من نزانگا آں که رَگءَ گِپته یا بێهۆش اِنت. چێا که کَمّے وهدا پێسر یک رۆچے بێهۆش بوت ءُ کَپت. من ءُ ساجد اِسٹکهُلمءَ بَسےءِ ودارءَ اۆشتاتگ‌اَتێں. دَمانےءَ رند گُشی: ”تاج، اِدا آپ رسیت؟“
”اِدا نێست. دێمءِ اسٹێشنءَ رسیت،“ من پسّه دات.
”شَرّ“ ءُ گۆں همے گپّا تچکا دێم‌په‌چێر، چۆ کُنٹا جهلاد بوت. همینچُکءَ منی دست رَستنت گۆں. منی ائولی هئیال اِش اَت که دلءِ دئورهءَ گِپته، بلے هێد نه‌اَت. ”هاں، چے بوت، ساجد؟“
دَمانُکےءَ رند چَمّئےِ پچ کُتنت. ”هِچ.“ رندا گُشت‌ئےِ که منی چَمّاں سیاهی آورته، هِچّ نَزانته کجا آں، چے بوّگا اِنت. نوں رێلءِ شۆدَگءِ وهدا منی سرگا اے سجّها گردَگا اَنت. شپ گوَست. سُهبءَ لۆگءَ که رستاں، تچکا ساجدءِ کۆٹیءَ شُتاں. تْرَهکگا کۆٹی پچ کت. گُڑِت. آگُرّت: ”هاں!“
”شومّ، ترا گئوس بجنت،“ من گُشت ءُ تهتءِ سرا کَش‌ءَ نِشتاں. ”تئو منا دلترَکّ کته. فئون چێا بند اِنت؟“. ”چارج‌ئےِ هلاس اَتنت. من چارِت شَرّ اِنت جان چُٹّته.“
”چۆ مکن یار“
”ٹيک اِنت.“
ما دوئێناں یکدومیءَرا پشل پشلءَ چارِت ءُ کندِت. پێسری رۆچءَ همے گپّا اَتێں که مردمءَ فئون بند کُتێں. انٹرنِٹ ءُ فئون چَٹ کارمَرز مکُتێں. کَم چه کَم ماهے کَپّے، من گُشت ءُ تهتءِ سرا کَش‌ءَ نِشتاں. مسله اِش اَت که سرَگ پنجاه ءُ پَنچ ڈگری سنٹی گریڈءِ گرمیءِ تها اِنت ءُ بدن منفی بیست ءُ پنچءِ سَردیءَ. نوں زهن ءُ جسمءِ نیامءَ اے هپتاد ءُ پنچ ڈگری درجه هرارتءِ پَرک بێوار کنان اَت. ءُ اشیءِ راه وَه بهرهال مُبائل اِنت.
نوں ساجدءِ فئونءِ بندی وَه نارمل گپّے اَت، بلے مردم پرێشان اَت هم. من مهلبءِ فئون که بند کُت، مالکءَ هال کت. مالک هم نێمرۆچ‌ئیگ اِنت ٹرائی کنگا بوته. ساجدءِ فئون بند اِنت.
من بانُک کارینا فئون کت که ساجد مرچی اُپسالاءَ لَڈّته. بلے فئون‌ئےِ بند اِنت. نوں پنچ شَش گنٹه گوَسته. بانداتێں کارءِ شیڈول پَکّا نه‌اِنت. بانُک همۆدا اُپسالاءَ اِنت. هالے گِپت کنت. تاں وهدےءَ وَه بانُک سرپد بئیَگا نه‌اَت که ما چێا چۆ پرێشان اێں. .
من ساجدءَ ایمئیلے راه دات، همے هئیالءَ که فئون‌ئےِ که بند اِنت، گڑا لپٹاپءِ دێما بیت. نێم ساهت، ساهتے، پسّه نئیاتک. من اِسکائیپ پچ کت، گِنداں ساجد آنلائن اِنت. ”اَڑے شومّ“ دلءَ گُشت. من مئیسج کت، هِچ گُشگا نه‌اِنت. کال کُت. چِست نکنت. اِه.
پدا مالک هال کت. نوں کساس شَش هَپت گنٹه گوَسته. هِچ هال‌ئےِ نێست. اے رۆچ همے گَڑ ءُ منجءَ شپ بوت. مالک هئورءِ سرا، هاسٹلءِ دپءَ نِشت ءُ پاد اَتک. اینگو نه‌اِنت.
”بانُک! مسلهے هست“ من دومی رۆچءَ بانُک کارینا هال کت. ”ساجد اے پئیم نکنت که هِچ که هچ هال مکنت. ایمئیل کنت کَم چه کَم. زی‌ئێں مرد اِنت، هِچّ هال‌ئےِ نێست.“ ما سَلاه کت که بانُک پولیسءَ هالے بکنت. زی، اے وهدا ما گَل اَتێں. ساجدءِ کێس کبول بوتگ‌اَت، چُکّ‌ئےِ آیَگی اَتنت. یونیورسٹیءَ وانَگا اَت. چه درسُتاں وَشترێں گپّ اِش اَت که اے هَشت نُه سالءِ دَرانڈێهیءَ ائولی رند اِنت که ساجدءَ وتی کۆٹی‌یے هست. نوں ساجد گێگ بیت. مرچی هُشک ءُ سیاه اَتێں. کساس نێم ساهتءَ رند بانُکءَ هال کت که پولیس کێسءِ زورَگا تئیار نه‌اِنت. دگه مِسنگ پیپل نامێں تنزیمے هست‌اِنت، همایانی کرّا کێس دَرج کته. بلے پولیسءَ ابێد کَس کارے کت نکنت.
”سالے دَهے هزار مردم بێگواه بیت. کَسے هپتگےءَ رند واپس کئیت، کَسے ماهےءَ رند. کَزا یکّے بیت که هچبر مئیت. مردم وت رئونت وتا بێگواه کننت. چه زندگیءَ دم برنت. چُٹّی زورنت. پمێشا پولیس اے کێسانی سرا هِچ دابێں وسائل هَرچ نکنت. اِسٹاف هم.“
دومی رۆچ رئوان اِنت. ما نوں اُپسالاءَ اێں، بلے نَزانَگا اێں چے بکنێں. پرێشانی اِنت. ما مُدام اے گپّا هم بوتگێں که چه شهراں کساس دَهے گنٹهءِ راهءَ لهتێں هۆٹل هست. اۆدا نه نیٹ هست، نه فئون سِگنَل. مردم انچێں جاگهےءَ شتێں. کَم چه کَم هپتگےءِ واستا. بلے اے دابێں جاگه هم باز اَنت. کجا ببیت. مردمے اگں برئوت، کجا برئوت. اے گپّءِ پَکّا کنگ پولیسءِ دستءَ اِنت. بَس ءُ رێلانی کئیمرهاں تهنا پولیس چارِت کنت. پولیسءَ هِچّ دلءَ نه‌اِنت. بلے اگں چُشێں جاگهےءَ برئوت، یک نه یکے وَه هال دنت. مُلکءَ، شهنازءَ جُست بکناں؟ نه، نه. هُشکءَ آهاں پرێشان مکن. آ بزاں چه ما گَنتر پرێشان اَنت. بَس مارا پرێشان کنگ لۆٹَگا نه‌اَنت.آ هم همے هئیالءَ اَنت که اِشیءِ فئونءِ کنگ وَه آدتے، بلے دومی رۆچءَ چۆ نبیت.
اُپسالاءَ نِشت نکنئے. کجا نِندئے؟ کئیا اینکسێں لۆگ هست که مارا جاگه بِدنت؟ هۆٹلاں؟ هۆٹلءِ یک شپےءِ زَرّ دَر نکپنت. کجا رئوئے؟ کئیا جُست کنئے؟ هِچ نێمگا شُت هم نکنئے، شۆهازءَ، لۆگءَ نِشت هم نکنئے. انچێں جاگے رستگئے که ”نِندگ نبیت ودارءَ، شُهازءَ تچَگ نبیت.“ (مُنیر مۆمن)
پولیسءَ فئون کنئے، هبر نکنت گۆں. مِسنگ پیپل والهانی فئونے بند بیت، فئونے کئیت. گنٹه گنٹهے گپّ جننت.
چۆنێں مردمے؟
جرنَلسٹے.
چے نبشته کنت؟
تهکیکی رپۆرٹ.
کَسےءِ هلاپءَ نبشته‌ئےِ کته، متلب تُرسناکێں تاکتےءِ هلاپءَ؟
کئی هلاپءَ نبشته‌ئےِ نکُته؟ ڈرَگ مافیا، مُلّا، سرکار، سردار، سرمچار. چُشێں تاکتے نێست که ساجدءَ نارَزا نکُته. مِسنگ پیپل والا مارا جُست پُرس کننت. پدا پولیسءَ هال کننت. پولیس دگه لهتێں جُست کنت. اے پدا مارا فئون کننت. ما وَس کنگا اێں که پولیس دێما بکنزیت ءُ مئے کرّا راه تهنا همے مسنگ پیپل والا اَنت.
اِشانی فئون که بند بیت، ما وت ماں وتا ٹۆٹل جنێں که کجا شُته بیت. یکدومیءَ تسلّا دئیێں. یکدومیءَ سمبالگءِ جُهدا کنێں. بار بار دل گُشیت فئون کن ءُ جُست‌ئےِ کن. چُشێں پرێشانیاں تهنا منی نہ، باز کَسءِ فئون کنگءِ جاگه همے یکّێن اَت. دم په ساهت دَست مُبائلءَ رئوت که ساجدءَ فئونے کنان ءُ مشئورهے کناں که مردم چے بکنت؟
یک رۆچے مسنگ پیپل والهاں فئون کت که : ”مُبارک ببیت!“ من پوره بال کت. گُشتِش که ”پولیسءَ یک اِنوِسٹیگێشن اَپسرےءَرا اے کێس داته.“
اپسرءِ نمبر گِپت. بانُک کارینا پرمات که هال‌ئےِ بکن. پولیس اَپسر گُشی من هپتگےءِ چُٹّیءَ رئوَگا آں. چه چُٹّیان کایاں، گڑا کێسءَ چاراں. اِه… ساجد گار اِنت. تئو کێس اَپسر ئے. چُٹّیءَ که رئوَگا ئے، کێس چێا زُرته؟
لۆگاں نِشتگێں. گپّ، تچ ءُ تاگ درها فئونءِ سرا اَنت. فئونے بند بیت ءُ فئونے کئیت. کرۆناءِ سئوَبءَ جهانءِ راه ءُ رند بند بوّان اَنت. حمّل حێدر چه لندنءَ جنان ءُ پرۆشان، یک برے دگه مُلکےءَ، پدا چۆدا سویڈَنءَ اَتک. یو کےءِ کاگدانی سرا تچکا سویڈَنءَ آیَگ نئیلگا اَتنت. بهاوَل جی ایم هم اَتک. نوں درُست هئوار اێں. همُک ساهت، همُک دَمان همے یکّێں هئیال که چے بوته بیت. تاں جُمَه بوت. اے هپتگ هلاس بوت ءُ ساجدءِ هِچ هال نێست. بێگاهءَ، کساس شَش بجءَ مسنگ پیپل والهاں فئون کت: ”اُپسالاءَ لاشے در کپته. اُمر ءُ کَدّ کَمّ ءُ گێش همێش اَنت. انگه لاشءِ پجّار نبوته. هرچی بیت دوشمبئےءَ.“
نوں مردم هئیران اِنت. هبرءَ کت نکناں. چێر دئیَگ هم گران اِنت. تۆکا کِڑان آں. اے شپ گوَست. شمبئے گوَست. یکشمبئے گوَست. دوشمبئےءِ سُهبءَ ماهله من ءُ مالک ءُ حملءَ کِرائی گاڑی‌یے زرت، در کپتێں دێم په اُپسالاءَ. راهءَ من هال داتنت که چُشێں گپّےهست. تچکءَ اُپسالاءِ فارِنسک هسپتالءَ شُتێں. جُست پُرس کت . مالوم بوت که اے ساجد نبوته. نوں شُتێں یونیورسٹیءَ. بانُک کارینا مارا چاریت ءُ گرێت، ما آئیءَ.
چے کنگی اِنت؟
پولیسءَ ابێد کَس هِچ کُت نکنت. برێں پولیس‌اِسٹًێشنءَ.
شتُێں. اَپسر بُرزءَ وتی کۆٹیان اَنت. دروازگ بند اَنت. وَس کنئے نه مارا تها رئوَگ کِلّنت، نه اپسر جهلا کئیت. ”اپسر گُشیت که مُلاکاتءِ زرورت نه‌اِنت،“ ریسپشن والا گُشگا اَنت. بانُک کارینا دێما کنزِت. وتی کارڈئےِ دات، گُشت‌ئےِ ”ما گام نجنێں. همدا اۆشتاتگێں. تانکه شُما مُلاکات نکن‌اِت.“ کساس گنٹهےءِ کَشّ ءُ چیلّءَ رند یک اپسرے اَتک ءُ گۆں ما هال‌ئےِ کت.
پولیس اپسرءَ گِپتگ ءُ داشتگ‌اَت اِدا اے نارمَل اِنت. شمئے شَکّ چے اِنت زانا؟ ءُ ما یکّۆئی همے گپّا اێں که مارا اِشیءِ ساهءِ تُرس اِنت.
چێا؟
تاں پُرّێں ساهتےءَ همے هبر اَتنت. ءُ گُڈسَرا همے وادهِش کت که ما اِشیءَ چارَگا اێں. گُشتِش که ما ساجدءِ کۆٹی پچ کته. لپٹاپ ءُ بئیگ همۆدا اَنت. پاسپۆرٹ اۆدا نه‌اِنت.
ما پدا دَر وَه اَتکێں، بلے اے بےآرامی، بےوَسی، تکانسُری نه مارا نِندَگا اِلّگا اَت، نه وپسَگا، نه دگه چیزّےءَ. پاسپۆرٹ که اۆدا نه‌اِنت، مئے سرَگ پدا دگه کِسّه سازَگا بوتنت که کجا شُته بیت. نزانَگا اتێں که کجا برئوێں، چے بکنێں؟ آخر، چے بوته بیت؟ هزار نێمَگا جنَگ ءُ کَشّگا اَتێں. هِچ نێمگا بندیکّءِ سَر در کپگا نه‌اَت. هما سنگت که یکّ یکّءَ سَهی بوّان اَتنت، آهاں هم وتی کِسّه اَڈ کنان کتنت. سُهب ءُ بێگاه هال هم گِران اَتنت.
اِدا اگن جاگهے کَسے مردمے کُشیت، بمبے جنت، یکّێں دمانءَ چۆں زانَگ بیت که مُجرم کئے بوته؟ ءُ انّوں کجا اِنت؟ اے واستا که کئیمره چارگ بنت. کئیمره په کئیمره رندگیری بیت، تاں آ مردمءِ گُڈّی لۆکێشنءَ. بلے ”اے کارءَ اے نارمَل پولیس نکنت. اِشیءِ واستا پولیسءِ دگه مهکمه هست. کێس که آهانی کرّا رئوت، گڑا اے دابێں کارے بیت،“ مسِنگ پیپلءَ گُشت.
نوں ما راهے چارَگا اتێں که پولیسءَ چۆں هرکت بِپرمائێں. اِدءِ هر ادارهءِ گپّ یکّے اَت که پولیسءِ کارءَ ما تها دئور کت نکنێں. گُڈّی راه اِش اَت که سَهافی سنگتاں پرمائێں که پولیسءَ ایمئیل بکننت، بلے سَکّ رَشّ هم مبیت ءُ مزنێں سَهافهیانی کار اِنت. هما که وتا پجّارے ببیتِش. شاباش اِنت ساجدءِ سهافی سنگتاں، درُستاں هما دابءَ ایمئیل کنان کت که ما دزبندی کنان اَتێں؛ مرچی پلانی ءُ پلانی. دومی رۆچءَ دگه دو سئے. ایمئیل فارمئیٹ هم تچک اَت که مردم وتی سرجمێں پجّارے بکننت، تانکه پولیس بزانت که اے انچۆ په دێمێں مردمے نه‌اِنت، ءُ نوں ساجدءِ سرا هبر بکنت که مئے تُرس چے اَنت؟
لهتێں رۆچ که گوَست، پولیسءَ هال دات که ساجد گُڈّی رندا پلاں پِٹرۆل‌پمپءَ گِندگ بوته. اے پمپ، اُپسالاءِ رێل‌اِسٹێشنءِ چَپّێں نێمگا کِساس بیستے منٹءِ راهءَ اِنت. ساجدءَ آ جاگهءَ که رئوَگی اَت، آ رێل اِسٹێشنءِ راستێں نێمگا کِساس چِلّ منٹءِ راه اِنت. ساجد اِدا چێا شُته؟ چۆنیا شُته؟
چه اے پمپءَ رند شهر هلاس اِنت. دێما کئیمره هم نێست، مارا مالوم بوت. لازم کَسے نه کسےءِ همراه بوته. گاڑی‌یے بیت، وگن نه ساجد اِدا رئوت چێا؟
ساجد اِدا شُته چێا؟
مسنگ پیپلءَ گُشت که پولیسءَ گُشته که ساجدءَ همے دُکّانءَ یک سگرێٹے زُرته، یک لئیٹَرے.
اِه. ساجدءَ سگرێٹ وَه یله داته. الّم په همراهےءَ زُرتگ‌اَنت‌ئےِ. کئے بوت کنت که سنگتیءِ نامءَ ساجدءَ همراه بکنت، سگرێٹ گِرگ ببیت، پدا چه شهرءَ در بکپنت، رئوَنت کجا؟
اے دێم ءُ آ دێمءِ جُست پُرساں مالوم بوت که پاکستانءَرا ناروےءَ سلیپنگ سِل هست. انچێں ٹۆلی که تهنا زرورتءِ وهدا کار بندگ بنت. ناروے ءُ سویڈن هم‌مَرز اَنت. یک وهدے یکّێں مُلک بوتگ‌اَنت. زُبانِش کَمّ ءُ گێش یکّ اَنت. ساجدءِ پاسپۆرٹ کۆٹیءَ نه‌اِنت. ”گڑا همے گپّ بیت. کَسے نه کَسےءَ اے ٹێکه زُرته، ساجد رَد داته ءُ ناروےءَ بُرته.“ هرکَسی سرگءِ تها یک کِسّهے چلَگا اَت. هر نۆکێں هالءِ همراهیءَ کِسّه تاب وران اَتنت. هرکَس وتی کِسّهءِ سرا وت کارا اَت. هر مردم که سهی بوّان اَت، آ هر رۆچ، سُهب ءُ بێگاه هال کنگا اَتنت. کَسّءَ پسّه ندات نکنئے. پَسّه دیئے، هالاں بِدئے. هالاں دیئے، هرکَس وتی کِسّهءِ بندیکءِ سرءِ لِچّێنَگا تئی کُمَکءَ لۆٹیت.
گنٹهےءِ گوازێنَگ گران اَت، بلے گوَزان اَتنت. رۆچ، شپ، سرَگ گرَدَگا اَت. بیستے رۆچ گوَست ءُ انگه هِچ هال نێست‌اَت. نوں ما گِندَگا اَتێں که اگں ساجد وت جاگهے بشُتێں، یا دگه گپّے چیزّے بوتێں، تنے وهدی هالے اَتکگ‌اَت.
پولیس دگه گپّے کنگا نه‌اَت. پولیسءِ هال اهوال تهنا گۆں فئیملیءَ اَت. کانون اِنت. دومی نێمگا مِسنگ پیپل والهاں وتی سجّهێں زۆر جتگ‌اَت، اشتهارِش داتگ‌اَت، کُچکّ زُرتگ ءُ کئور ءُ جنگل، هر نێمگ پَٹّتگ‌اَتنت. ساجدءِ هچ گواه نێست‌اَت.
نوں ما ءُ فئیملی جێڑَگا اَتێں که میڈیاءَ رئوَگ ببیت. سهافی سنگتاں هال چۆناها بوّگا اَت. گُڈسَرا که میڈیاءَ رئوَگی اَت، ته درُستاں پێش اے هبر بلۆچستان‌ٹائمزءَ دئیَگی اَت. ءُ ما نۆکی سهی بوتێں که بلۆچستان‌ٹائمز بند اِنت. یک نه یک چیزّے رینیو کنگی بوته ءُ نکُته. اے کار پێشءَ ساجدءَ وت کتگ‌اَنت.
نوں شۆهازءَ بوتێں که اے لاگِن ڈیٹئیلز کُجا بنت. همدا سویڈَنءَ سنگتے هست که آئی ٹیءِ هر مُسیبتءَ هر وهدا گۆن اِنت. ما که هال گِپت،.مَرد نادراه اِنت. انچۆ که سهی بوت که ساجد گار اِنت، چه نپادءَ دَر اَتک. کوَهنێں ایمئیلاں پَٹّاں بوت. یک رندے ساجدءَ لهتێں کار پرماتگ‌اَت، پمێشا لاگِن ڈیٹئیلز آئیءِ گوَرا دَر کپتنت. شپءِ وهدےءَ سائیٹ پچ بوت. نیوز شِنگ بوت. نوں من نَزانت کئی فئونءَ چِست بکنان ءُ کئیءَ مکناں.
پولیسءَ کێس داخلی ءُ جهانی دهشت‌گردیءِ سکشنءِ دستءَ دات. بلے رۆچے گپّے. رۆچے چیزّے.
24 اپرێلءَ مسنگ پیپل والهاں هال کت که ”لاشے در کپته. بلکێں همے ببیت.“
”بلکێں؟ متلب؟“
”متلب اِش که پولیس گُشَگا اِنت که اُمر کساس همێش اِنت.“
”اے اُمرءِ مردم مُچّ اِنت.“ اے سجّهێں رۆچءِ گپّ تهنا همێش اَت.
”کَدّ همێش اِنت.“ کَدّ هم انفرادی چیزّے نه‌اِنت.
”کۆٹ همێش اِنت“ ساجدءَ کُجا چشێں کۆٹے بوته که جهانءَ دگه کسءَ مبیت. شُما تچکێں گپّا چێا نجن‌اِت؟ رۆچے یکّ گپّےءِ سرا گوازێنان اَتنت. من وتی کرّءِ مردماں هم ھال دات کنگا نه‌اَتاں. تها کِڑان آں. اے سجّهێں هپتگءَ اِشاں همے وڑا مئے دل دَر کت. مئیءِ یک تاریخءَ پولیسءَ فئیملی هال کت که لاش ساجد اِنت.
آزمان مئے سَرا کپت. بلے کَم کَمّءَ رُتکگ‌اَت.
لاش چارَگی نه‌اِنت، اے گپّا ما زانَگا اَتێں. ءُ مسترێں پرێشانی اِش اَت که منی ءُ ساجدءِ گپّ چه پێشءَ همێش اَت، آ وهدی مسکرا کنگا اتێں، که ”چه ما هرکَس مُرت، دومی لاشءَ مُلکءَ راه دنت ءُ لاش کَمّے هم هراب بوت، باید اِنت کَسّ‌ئےِ مَگِندیت.“
لاش مُلکءَ وَه راه دئیَگی اِنت، بلے اے کئول پَکار اَت که کَسّ لاشءَ پچ نکنت.
نوں سفارتخانهءِ جێڑه ءُ جنجال. کَبر ءُ کسارت اِدا اِدارهانی کار اِنت. تنزیم اَنت. ما گۆں یکّےءَ گپّا اَتێں که لاش مارا پاکستانءَ برَگی اِنت. ادارهءَ لاش چه اُپسالاءَ برتگ‌اَت ءُ ائیرپۆرٹءِ سردخانهءَ اێر کتگ‌اَت. جهاز انگه باز نه‌اَتنت بلے لاش وَه نارمل جهازاں نرئوَنت. بَس اِمبیسیءِ اجازت‌نامه پکار اَت. اِمبیسی هر رۆچ بهانه کنگا اَت. گپّ اِش اَت که پاکستانءِ واجَکار رَزا دئیَگا نه‌اَتنت. دو هپتگ که گوَست، ادارهءَ هال کت که ما چِد ءُ دێم اے لاشءَ ائیرپۆرٹءَ داشت نکنێں، لاش پدا اُپسالاءَ برَگ کپیت.
ساجدءِ لاشءِ اے پئیما برے نێمگے برَگ بئیَگ هم گران اَت. بلے کنگ کپت. آ نێمگا مئے تُرس اِش اَت که اے هبر انّوں در مئیت، چێا که ما وَه تهنا پۆسٹے کنێن ءُ گوَزێں، بلے اگں کَمّے هم هالت هراب کنگ ببنت، لاشءَ مُلکءَ برَگ نئیلنت.
مئیءَ لاش در کپتگ‌اَت. مئیءِ ائولی هپتگءَ سفارتخانه هال کنگ بوتگ‌اَت، تاں اگستءَ اِشاں همے اِجازت‌نامه لۆنجان داشتگ‌اَت. اگستءَ نوں اے اجازت‌نامه اَتک. نوں ساجد واپس مُلکءَ رئوَگا اَت. من جئیلَس بوّگا اَتاں. یکّے وَه اِش که ساجدءِ جان چه اے جهانءِ مُسیبتاں چُٹّت، چه ما پێسر. دومی اِش که ساجد مُلکءَ رئوَگا اَت، چه من پێسر.
ما 1990ءِ دهکّءِ گُڈّی سالاں دُچار کپتگ‌اَتێں. ائولی رۆچءَ بگر تانکه 2 مارچ 2020ءَ، هئوار اتێں. مئے هر مُسیبتءِ دێما اَت. هر وهدا. یکّێں جاگه اَت که اے تُرس نێست‌اَت که جَج کنت. هر گپّ جت کُت. هر جُست کُت کُت. هر جێڑه بئیان کُت کت.
مارچ 2020ءَ رند منا مسترێں مسله اے پێش اَتک که وتی جند دو بَر شۆهازگی اَت، که من کئے آں؟ چێے آں؟ وهدءِ همراهیءَ اے اهساس جُهلتِر رئوان اِنت. بلے هرچی گوَزیت، بَس کِسّه پشت کپیت. همے کِسّه ساپ ءُ پلگار دارَگی اِنت. مسلهے نه‌اِنت، گپّ جت نکنئے، مجن. بلے کَسّی هاترا وتی کِسّهءَ سِلّ مکن.
ساجد یکّێں دانَگ اَت. شُت. نوں نئیت. بلے ساجدءِ کسّه سَک باز اَنت. هرکَسی کرّا ساجد دگه کِسّهے. درهێں سنگتانی کرّا ساجد هما جاگه اَت که مردمءَ جَجمنٹل‌اِزمءِ تُرس نێست‌اَت. اے جاگه په درُستاں هالی بوت. هرکَس که زندگ اِنت، گۆں زندگیءَ گِرّان اِنت. وهد تَرّ ءُ مان‌تَرّءَ اِنت.
2 مارچ سال په سال کئیت. چیزّے که کَپّی بیت، چه لِٹّکءِ نێما بیت، دو مارچءَ وتی سرگءِ نێمگ پِر نه‌اِنت. وتی سُهب‌ئےِ گۆن نه‌اِنت. 11 بجءَ رند اِنت.
Taj Baloch is a poet and linguist. He published the first anthology of his poetry in 2016 in both Roman and Arabic scripts. Baloch is the Coordinator of Human Rights Council of Balochistan.
He can be reached at @TajBloch
