ڈاکٹر مھرنگءَ، کوئٹهءِ جلسهءَ گُشت که ”منا چه اے جلسهءَ انقلابءِ بۆ پێداک اِنت.“ اے راستے ءُ کَس انکار کُت نکنت. بلۆچ لانگ‌مارچ که چه ماھےءَ گێش اسلام‌آبادءَ نِشت، زۆراکی سَگّت ءُ بلۆچستانءَ واترئےِ کُت، مھلوکءَ انچۆ وَشّ‌آتک کت ٹیمے ورڈکپے بکٹّیت. اے بلاهێں آشۆبے اَت که ڈاکٹر مھرنگءِ گْوانکےءَ اینچو مھلوک اَتک ءُ شالءَ مُچّ بوت.
بلے ڈاکٹرءَ اے گپّ نگیشّێنت که اے آشۆب دێما چۆنیا رئوت؟ رئوانک یا مُچّی ستَر مزَن ببنت، لازم نه‌اِنت که مزنێن ءُ مانادارێں بدلی‌یے آورت بکننت. من گُشگا نئیاں که ڈاکٹر مھرنگ ءُ همراهاں مزنێں کارے نکُتگ. مزنێں مارے کُتگِش. لھتێں سالءَ ساری کَسّ گُمانا نبوتگ که جنێن اِسٹیجانی سرا کایَنت، سیاسی جلسهاں بھر زورنت. بلۆچ جنێنانی در آھگ ءُ ائولی سْرپاں اۆشتگءَ چاگردءِ ھما تُرس ھلاس کت که ریاستءَ هاس اے واستا پێدا کُتگ‌اَت که ناانساپیانی سرا کَسّ ھبر کُت مکننت. اے سَکّێن مزنێں کارے بوت. بلے گپّ اِش اِنت که اے جُنز کُجا رئوت ءُ چۆں وتا برجاه داریت؟
منی ھئیال اِش اِنت که اَسل بدلی ھما وھدا کئیت که اے جُنز سوبائی سیاسی ادارھاں برئوت، چودا کرَپٹ ءُ پئوجی اِسٹیبلشمنٹءِ همکارێں سیاستداناں در بکنت ءُ اے سیاسی ادارھاں نۆکێں نسلءِ رھشۆنانی دستءَ بدنت، هما رهشۆن که آ ایماندار اَنت ءُ مھلوک آھانی سرا برۆسه کنت. بلۆچستانءَ باز انچێں جێڑه ھست که آهانی دێما آشۆبے داشت کنت. اِشانی سرا انّونێں وھدا دلگۆش دئیَگ الّمی اِنت.
اے راستے که مھلوکءِ برۆسه چه پارلیمانی سیاستءَ پْرُشتگ. ورناھانءَ اۆٹ ءُ الیکشناں بھر زورگءِ سکێن ءُ دلبڈّی ھم دئیَگ نبیت، پرچا که آزادی‌پسندانی اے هبر سَک باز دێما شُته که اسمبلیاں ھچ اهتیار نێست ءُ تھنا کرپٹێں سیاستدانانی ور ءُ چَرءِ جاگه اَنت.
چۆناھا داں مزنێں ھدّےءَ اے گپّ راست اَنت۔ لھتێں خاندان وَه پُشت در پُشت اسمبلیان اِنت، اے سیٹ آهانی میراس اَنت، چێا که تاکتوریں کبائلی بستارِش ھست، لھتێنءَ اے واستا سیٹ رسیت که اسٹیبلشمنٹءِ همراه اِنت ءُ سرکارءِ زۆراکیانی سرا گُنگ اِنت۔ پمێشکا ڈاکٹر مھرنگءِ پئیمێں رھشۆن باید اِنت دێما بیاھنت ءُ سوبائی اسمبلیءِ تاکتءَ وتی دستاں بزورنت. نۆکێں نسلءِ اے واننده ءُ سرپدێں مردم باید اِنت وتی نامداریءِ فائدهءَ چست بکننت. مھلوک وَه چوناھا سماجی ءُ سیاسی جێڑھانی سئوَبا زھرءَ پُرّ اِنت. مردماں وتی ھمراه بکننت ءُ سیاسی تاکتءَ چه کرَپٹێں مردماں پچ بگرنت. اے کار ھما وھدا بیت که بلۆچ یکجھتی کمیٹیءِ پئیمێں تنزیم ھر ڈسٹرکٹءَ وتی نمائنده دارگ ءُ بلۆچستان اسمبلیءَ گرگءِ شئوربندیءَ بکننت. اے تُرسناکێں کارے، بلے چه اِسلام‌آبادءَ رئوَگ ءُ ریاستی تاکتءِ دێما اۆشتگا تُرسناکتِرێں کارے نه‌اِنت.
اے پکّا اِنت که بلۆچانی سِلَھبندێں تنزیم ءُ آھانی پلّه‌مرز اے ھبرءَ نمَنّنت، بلے اے درگتءَ سِلھبندێں تنزیمانی ھبرءَ زورگ مزنێں نادانی‌یے بیت، پرچا که آ اے کارءِ مردم نه‌اَنت. آھاں مھلوکءَرا دْرۆگێں واب پێش داشتگ که بلۆچستانءِ آزادی نزّیک اِنت. منا نلگّیت که بلۆچستان اے زوتّاں آزاد ببیت. بلۆچ ءُ اِسلام‌آباد، ھردُکاں، ھر وڑا زوت گۆں یکدومیءَ ٹَهگ کپیت.
دگه دلیلے اے دئیگ بیت که پارلیمنٹ کارامَد نه‌اِنت پمێشکا رئوَگی نه‌اِنت. بلے اے جێڑه تھنا گۆں پارلیمنٹءَ نه‌اِنت، پاکستانی کۆرٹاں لَکّانی کِساسءَ کێس کپتگ، بلے بێگْواھێں بلۆچانی کھول انگه اودا پیٹیشن درج کننت. پبلک هسپتال ءُ یونیورسٹیانی ھال ھم ھمێش اِنت، بلے مردم انگه په اِلاج ءُ وانَگا رئونت. گُڑا تھنا چه اسمبلیءَ انکار پرچا؟ اے رویّه زوت مٹّ کنگ کپیت.
پارلیمنٹ، جمھوریتءِ مزنیں بھرے. ھچ مُلکءَ چُشێں پارلیمانی نزام نێست که آئیءِ تھا ھچ ھرابی مبیت. تانکه امریکهءِ پارلیمنٹ ھم ھر وھدا وتی کُتگێں وادَھاں پورا نکنت. ھرابی ءُ کۆتاهیاں اَبید ھم سماجءِ گھتریءِ واستا اے ادارهاں اهمێں کردارے ھست. پاکستانءَ چارێں سوبَھانی اسمبلیاں جێڑه ءُ ھرابی ھست، کئومی اسمبلیءَ ھم، بلے انگه محسن داوڑ ءُ علی وزیر، که اسٹیبلشمنٹءِ هلاپ اَنت، اِشانی دێم دارگ بوت کنگا نه‌اِنت.
بلۆچستان پێچیدھێں مُشکلانی آماچ اِنت، بلے جێڑه چیزّ هما وهدا شَرتِر بنت که جمھوریت شَرتر ءُ مُهکم‌تر کنگ ببیت، جمھوریتءِ یله کنگ مسلهانی هَلّ نه‌اِنت.
بلۆچ پارلیمانءَ رئوَگا ھمینچو دێر کنت، سرفراز بگٹیءِ وڑێں مردماں ھمینچو گێشتر پائده رسیت، ءُ ھالت انگه گَنتر بنت، اگں جمال رئیسانیءِ وڑێں گْونڈۆ بلۆچستانءِ نمائنده ببنت.
بلۆچستان اسمبلیءَ اهتیار ھست که بلۆچستانءِ چێر ترّتگێں جێڑھاں چست بکنت، بلے ھما شَرتا که ائوامی نمائنده ایماندار ببنت. بلۆچستانءَ انچێں وزیر اعلی‌یے پکار اِنت که اسلام‌آبادءَ جی جی مکنت. اَنچۆ تئیار ءُ مُهکم ببیت که اگں ایجنسی بلۆچستانءَ مردمے کُشنت، مرکزی سرکارءَ راھے شُت بکنت. اے ھما وهدا بوت کنت که رھشۆنے مھلوکءِ اۆٹانی سرا بئیت، اسٹیبلشمںٹءِ گچێن کُتگێنے مبیت.
اگں چُش بوت، بزاں بلۆچستانءِ اَسل آشۆب ھمێش اِنت.
Malik Siraj Akbar is a Baloch journalist based in the United States.
