News Desk

آزمانکے چه پُتێنکاں: اۆست

 

نۆٹ: اے مئوپساں ئے آزمانکے که واجه نسیم دشتیا بلۆچیا ترّێنتگ. اے چه واجه عبدالحکیم بلۆچئے نزّ آورتگێن ”گچێن آمانکا“ زورگ بوتگ که 1970 آ چه بلۆچی اکیڈمیئے نێمگا چاپ و شنگ بوتگ. ما تهنا آزمانکئے نبشه‌رهبند مٹّ کرتگ بله پروف و زبانی ردی نگپتگ‌انت تان آزمانک وتی اسل رنگا مئے وانۆکان سر ببیت

تئو منی زندئے اجبێن کسّئوا اشکنگا هدۆناک ائے. نون که من وتی ورناییئے سال وارتگ‌انت و ہچ پُشتپدے نداران گڑا وتی کسئوئے سهرا کنگا چیا تُرسان؟ بله اے لبزا بکن که تئو گۆن دگه کسّا نکنئے.

من وتی ورناییئے رۆچان سک شرّرنگ و زێباێں دُتّگے بوتگُن. پمێشکا بازێن ورناے په من گنۆک بیتگ بله من وت هم هر کسا دۆستی کُرتگ گۆن، هُبّ و واهگئے وشّێن کئیپانی تنگگا کاگدێن رَکّ مدام تُنّیگ بیتگ‌اَنت۔

باز جنێن‌آدم وتی زندمانیا یک رندے وَه دۆستیَ کنت بله من وتی ورناێن زندا هُبّ و دۆستیئے تهر تهرێن شرابان تنگے وارتگُن. یک برے گۆن من اجبێن کسّهے بوت. منی هئیال ات که اے جێڑه کدی هلاسَ نبیت بله پدا اێمنی بیت. جێڑهئے نشان گار بیتنت.

 مرۆچی من وتی زندئے پُردردێن آزمانکا پدّر کنان. منی آرۆسا پُرێن سالے گْوستگ‌ات. منی لۆگئے واجه یک هانوادهێن مردے ات. بله آ منا هچ دوست نه‌ات چیا که چُشێن دۆستی من پسند نکُرت که په گر و دارئے سرا ببیت.

چۆناها منی لۆگواجهئے جْوانێن هێل و آدت اتنت بله اکل و زانتا بێبَهر اَت. آییئے گپ و تْرانان همے زانگ بیتگ‌ات که اے هئیال آییئے دل و دماگئے تها پت و پیرکان ساریا مان گێتکگ‌انت. آ چار و بچارا ابێد یکدم وتی هئیالئے سرا اۆشتیت اِشیا دی نچاریت که هئیال په رهبند انت که نه.

مئے گس کلّگئے تۆکا ات. آییئے چارێن نێمگان درچکانی کتار رُستگێن کاهانی سبزێن نداره باز جلوه‌ناک ات و یک گْونڈێن گْورمے هست‌اَت، منی لۆگواجها په جنگلی جانورانی شکارا اۆدا کُڈّ (شکاری کُڈکّ) اَڈّ کُرتگ‌ات. مئے گْورا بازێن مۆلد و ٹیه بوتگ. دربان و داشتها لۆگئے تها دست چُلوپگی کار کُرتنت۔ من اے چۆرهێن جنکارا مان اسپینا، دان پنچ سالا وتی گْورا داشتگ‌ات. مزن پهوالێن بله سک وپادارێن نیاڑیے ات. آییئے گردن، دێمئے زێبایی و کدّهێن چمّانی سیاهیا وش بْراه دات. هر وهدا آییئے رێزێن مهپر مان پێشانیگا شنگ اتنت. چۆناها آ شانزده سالی جنکے ات بله چۆ بیست سالی جنکا ات.

ما اۆدا دێران شکار کُرت۔ برے برے وتی جنگلا، برے کرّ و گْوران. زمستانئے ائول‌‌سر اَت، یک ورناێن مردے مُدام مئے لۆگا آهت و شُت. بله پدا ناگهان وتی رئو و آ یله داتی. من هئیال گْور نکُرت. اینکس منا سما بوت که منی لۆگواجهئے رو و دما باز پرک کُرتگ.

آ مرد یک گْران، سنگینێن ورناے ات. منی مۆکلا ابێد لۆگئے چارچۆپا هم پادی اێر نکُرت. البته باز بران شپئے وهدا مان گسئے پێژهاگا ترّگا دیستُن. پمێشکا من گۆن وتی لۆگواجها اے بارئوا گپ جت ته منا رۆک رۆکا چارِت و رندا درّاێنتی،”متُرس بلکێن داشته اِنت.”

یک بێگاهے منی جۆد سک بێتب اَت، منا گْوشتی که بیا رۆباهئے شکارا رئوَن، هررۆچَ کئیت مئے مُرگانَ وارت. من هئیران بیتان، پسّه نداتُن. انگه منا برابر چارگا اَت. گڑا من گوشت، “جْوان اِنت. سر گر، من جاڑی اُن.”

منی مرد سک بێوَڑ و نگێگ اَت. برے پاد آهت، برے اۆشتات. من نزانت پرچیا چُش اِنت. شپئے ده کلاکا منی گْورا آهت. گْوشتی، ” تئو جاڑی ائے؟” من گْوشت، “هئو.” پاد آهت و اۆشتاتان.

“ترا وتی سرا مزن اۆست اِنت؟”

اۆست پمێشکا که من رۆباهئے شکارا تئیی همراه اُن.

شپ بێوانک اَت. زَرد زَردێن ماه مئے گمناکێن لۆگئے سرا دْرپشگا اَت. بازارا هچ چڑکّه و بْرمشے نێست اَت. ما دوێن رئوان اتێن. منی مَرد چُپّ اَت بله وتی لنٹان گَٹ چِنَگا اَت. آییئے چم اینگُر و آنگُر سئیل کنگا اتنت. ما زوت هما گْورمئے کرّا رستێن. آییئے آپ مرّه (ساکن) اَت و چئولانی آپ کلَهے دی گوشانَ نکپت. گڑا ما وتی شکاری کڈّئے تها پُترتێن.

آییا وتی تُپنگ پر کُرت، بُلٹئے تئوارا من گُڑتُن. وهدے آییا منارا گُڑَگا دیست ته دمانا درّاێنتی، “اگن ترا تُرسیت گڑا واتر کن.”

“انّه، انّه من مُپتا نئیاتکگُن”

“شر اِنت، مستر وت ائے.” آییا پسئو دات. پدا چپ بوت. دان نێم کلاکا گپ و تْرانے نبوت. من چُشێن بێوانکیا دم بُرتُن. پمێشکا آییارا جُست کُرت، “تئو سدّکّ ائے اِدا رۆباهَ کئیت؟”

آ یکدم پچ لرزِت، گُوشئے من آییارا چینڈکے پاتک.

“”تئو دلا مجێڑ، من سدّکّ اُن که رۆباهَ کئیت.

منی هئیالا من گُڑگا اتُن که منی لۆگواجها منی باسکارا زۆر پر دات. پدا گْوشتی آ اِنت. بچار دْرچکانی چێرا تئو چیزے گندئے. من هچ ندیست بله آییا تُپنگئے دپ تچک کُرت. منا شر چارِتی. من وت هم ڈنّا چارگا اتُن. ناگهان سئے گامئے سرا یک مردے پدّر بوت. ماهکانیئے رۆژناێن شپ تێز تێز رئوان ات گوشئے که تچگئے دِه دِها اَت. همئے سهتا تُپنگا آس بُرت. آ مرد چۆ تیر وارتگێن شکارا تتّرانا مان زمینئے سرا کپت۔ من باز تُرسِتُن، یک پِریاتے جت. بله یک تئیارێن دستێا منی گردنارا گپت. اے منی مرد اَت. آییا وتی زۆرمندێن دستان منا چست کُرت و تچَگا لگّت۔ گڑا هما جۆنئے سرا منا چگل داتی. منی سرئے هۆش برجاه نه‌ات بێسُدّ اتُن. من بس همینکس زانت که آ منا زندگا نئیلیت بله دگه مردمێا چه درگئیبا منی مردئے سرا بیڑ آئورت. آرا زمینئے سرا دئوری دات. انگت من هچ نزانت که چے کارے؟ پمێشکا من گُشاد گُشادا پاد آهتُن۔ من چارِت آ مئے داشته اَت. آییا چۆ شۆروارتگێن پُلنگا منی لۆگواجهارا زمینئے سرا چگل داتگ‌ات. آییئے پُٹ، بَرۆت و جانارا چانکُر پاچگا اَت. پدا اناگها گوشئے آییا دگه چیزێئے هئیال آهت. آییا منی مرد یله دات و مرتگێن مردمارا گُلاێش کُرت. آییئے لُنٹ و پێشانیگی چُکّتنت و رندا آهستگا آیی دوێن لنٹانا پچ کُرت، چۆ که آ ساهئے رئوگا چارگا اِنت یا دۆستێئے هما دْراجێن تۆشگا شۆهاز کنگا اِنت که آییا دایمی گار کُرتگ‌ات.

منی مردا چه زمینا چست بئیگا منی نێمگا دیست۔ آییا کم و باز زانتگ‌اَت۔ منی پادان کپت و منّت و زاری کُرت و گوشتی، “منا پهل کن. منا تئیی سرا اۆست نه‌ات و من اے جنکئے دۆست کُشت. من چۆنێن ٹوهێن ردے وارت۔ منا پهل کن.” بله من اے مُرتگێن انسان و اے زندگێن جنکئے اجبێن پَکّ و بۆسگان، پریاتان، هیکّارگان، نا اُمێت و گمناکێن هالتان چارگا اتُن که آییئے سێنگئے تها لهڑ اتنت. منا انچۆ سما بوت که منی ساه بند بئیگا اِنت و منی دل چێرِپُپّان رئوگا اِنت.

Don’t miss posts from Balochistan Times!

We don’t spam!

+ posts

Leave a Comment