اے نبشتانک ساجد حسین ءَ انگریزی ءَ لِکّتگ۔ حمّل حیدرءَ بلوچی ءَ ترّینتگ۔
منا باور نہ بیت کہ آئی ءَ اینچو کتاب کہ بہا زرتگ، درْست ونتگ اَنت۔ درزنانی حساب ءَ آئی ءَ کتاب زرتگ۔ ماہے یک رندے ناں، کساس ہمو ہپتگ۔
“کافکا ءِ آزمانکانی اردو کتاب کجا رَسیت؟”
آئی ءَ منا اردو بازار ءِ انچیں دکانے ءِ سوج دات کہ آئی ءَ گوگل میپس ہم درگیتک نہ کنت، 2050 ءَ ہم ناں۔
“آصف بھائی ءَ بگو منا کامریڈ ءَ دیم داتہ، ترا نیم قیمتءَ دنت اِش۔”
نزاناں آئی ءَ کتاب ءِ وانگ ءِ حُب بوتگ یا ناں بلے کتاب ئےِ سک دوست بوتگ۔ لبزانک، فلسفہ، ہسٹری، سیاست۔ دنیا ءِ ہر سرہال ءِ سرا لکتّگیں کتاب آئی ءَ دوست بوت۔
ا”ے وڑیں مردماں گشنت کتابی شیدا،“ سندھی نگدکار ءُ کسہ نویس ءُ منی لبزانکی رہشون، ممتاز مہر ءَ صحر انصاری ءُ کامریڈ بدالواحد ءَ چاران ءَ گُشت؛ دوئیں فریرے ہال ءَ کتاباں بَنڈل کنگ ءُ زورگا اتنت۔ ہمک یک شمبے ءَ کالونیل زمانگ ءِ اے بلڈنگ ءِ سبزیں پیژگاہاں نوکیں، نیم سُوہیں ءُ دُزّچاپیں کتاب ارزان ءَ بہا بوت۔
بلے صدر ریگل چو ک ءِ تنکیں دمکے ءَ ہاکانی سرا شنگتگیں کتاب چد ءُ ارزان تر بوتگ انت۔ من وتی گیشتریں کتاب چمودا زُرتگ انت۔ اگاں اسٹال ءِ واہند ءَ کتابانی لبزانکی سنچ مہ بوتیں گڑا ترا بے بہائیں کتابے اوں پہ پنچ کلدار ءَ رستگ ات۔
اشی ءَ چِدا مَزُور،“ کامریڈ ءَ منا گوں اناگتیں گلائیش کنگا گُڑینت۔ من پوسٹ ماڈرنزم ءِ سرا کتابے گِرگ ءَ دلمانگ اتاں۔”
“من ہمے کتاب آ کُنڈ ءِ اِسٹال ءَ دیتہ۔ آئی ءِ کرّا گراک نیست، ترا ارزان تِر ءَ دنت ئےِ۔ ءُ پدا کتاب اوں نوک تِر اِں،” آئی ءَ گشت۔
من اسٹوڈنٹے اتاں ءُ کیسگ ءِ زَر کم۔ پمیشکا آئی ءِ چُشیں سوج مُدام زرت انت۔ ”آ (ریگل چوک ءِ کتاب بہا کنوک) نزان اَں کجام کتاب ءِ اہمیت چی انت۔ بلے ہوش ئےِ مان۔ تئی دیم ءَ چارنت ءُ زاننت ترا اے کتاب ءِ کار اِنت۔ بہہ پیش مدار کہ تو پَرے کتاب ءَ ہُدوک ئے”۔
بلے جیڑہ ایش ات کہ منی شوہازگ ءَ ساری درستیں شرّیں کتاب کامریڈ ءَ وت بہا زرتگ انت۔ یک شمبے ءِ سہب ءَ مہلہ پاد آیگ پہ من مرگے ات بلے پدا ہم من جہد کت کہ چہ کامریڈ ءُ اے دگراں ساری ریگل چوک ءِ کتابانی اسٹال ءَ سر بہ باں، بلے کُجا۔ آ مدام چہ من ساری ہمود اَت۔ ہر ہما کتابءِِ کہ منا کار اَت، آئی ءَ ساری ءَ بہا زرتگ اَت۔
تئی دل ءَ آ اے درستیں کتاباں واننت؟” ممتاز مہر ءَ کہ وت شرّیں کتاب وانے ات، جُست کت، ہردیں کہ ما، کامریڈ ءُ انصاری ریگل چوک یا فریرے ہال ءَ کتاب ءِ زورگ دیست انت۔ انّاں۔ منی جواب اَت۔ داں روچ ء مرچی۔
بلے کامریڈ ءِ کار تہنا کتاب ءِ بہا زورگ نہ اَت۔ گوْستگیں سئے دہکاں بلوچی ءِ گیشتر کتاب ہمائی ءِ برکت ءَ چاپ ءُ شِنگ بوتگ۔
بلوچی کتابانی چاپ ءُ شنگ ءَ الکاپیں ادارہ نیست۔ شاعرے وتی کتاب ءِ واستا چندے زر یک جاہ کنت، وتی مواداں ءُ ہمے زرّاں پہ کامریڈ ءَ دیم دنت۔ پدا کتاب ءِ چاپ ءُ شنگ کنگ کامریڈ ءِ کار اَت۔ گُشئے کامریڈ وت کتاب چاپگی ادارہے ات۔
کراچی ءَ ڈیجیٹل پبلکیشن ءِ رواج گِرگ ءَ پیسر، کتاب ءِ مواد یکے ءَ پہ وش ہتّی لکّتگ انت، پدا پیسٹنگ، پدا فلم جوڑ کنگ بوتگ ءُ نوں پہ چاپ ءَ شُتگ۔ اگاں نبشتہ کارے ءِ زرّ کم بوتین انت چرے کاراں لہتیں، چو کہ پیسٹنگ، کامریڈ ءَ وت کتنت۔ اگں آئی ءَ کتابے سک دوست بوتگ گڑا چاپ شنگ ءِ درہیں زرّ چہ وتی کیسگ ءَ داتنت۔
”اے مرد اے زرّان چہ کجا کاریت؟ ترا گُشاں منا ایشی ءِ سرا باور نہ کنت۔ اے مرد ءَ گڑبڑے است،“ سنگتے ءَ دیریگاں منا گشت۔ چوناہا اے حبر بلوچ لبزانکی پتّراں باز وہدا بوتگ۔
کامریڈ سِول ہسپتال کراچی ءَ ٹیلی فون آپریٹرے ات۔ پمیشا مردماں ہردیں کہ کامریڈ دنیا ءُ جہان ءِ کتابانی بہا زورگ ءُ بلوچ نبشتہ کارانی کتابانی مپت ءَ چاپگ ءَ دیست گڑا میاریگ نہ اتنت کہ آئی ءِ مالی جاورانی سرا شک بہ کننت۔
”آ (نبشتہ کار) گشنت کہ زرّاں رندا دیم دئیں۔ بلے وہدے کتاب چاپ بیت، کس منی فون ءَ چست نہ کنت۔ ءُ رند ءَ پدا دگرے وتی مواداں پہ چاپگ ءَ دیم دنت۔ منی سر پِر نہ بی کجا بہ بران اِش۔ کراچی ءِ درستیں پرنٹنگ پریس والاہانی وامداراں۔“ کامریڈ ءَ رَپٹ اِت۔ جوڑگ ءِ وڑا۔
من تاں روچ ء مرچی اوں نزاناں کہ مردم پرچہ آئی ءَ کامریڈ توار پر جننت۔ باز گشیت کہ وہداں مزنیں سوشلسٹے بوتگ۔ ما وت ماں وتا آئی ءِ سیاسی پشدر ءِ سرا بہہ گپ نہ کت۔ بلے کراچی ءِ کتاب جاہ ءُ اسٹالاں دُچار کپگ ءَ ابید من ہررندے کہ کراچی پریس کلب ءَ شتاں گڑا آ دیست۔ آ گوں وتی چُکّ، جَن ءُ کیمرہے ءَ ہمودا ساڑی اَت۔ بیگواہیں مردمانی کہولانی ریلیاں ہوار بوتگ، آیانی فوٹوے گپتگ انت، آیاناں پوسٹر ءِ اڑ کنگ ءُ چاپ کنگ ءَ کمک ئےِ کتگ۔
”زانئے اے فوٹواں چے کنت؟“ دگہ شکّی سنگتے ءَ (ءُ چُشیں سنگت منا باز اَت) جست کت۔ ”اے یورپ ءَ روگ ءُ ہودا پناہ ءِ تیاری ءَ انت۔ اے فوٹو اشی ءَ کُمک کننت،“ آئی ءَ انچو پہ دلجمی گشت کہ پورا اے ہبر چہ آزمان ءَ آئی ءِ سرا نازل بوتگ۔
ہمے سنگت ءَ کہ اے گپ گشتگ اَت 2009 ءَ فوج ءِ کشت ءُ کوش ءَ رند وت در اتک ءُ یورپ ءَ پناہگیر بوت۔ من ہم دراتکاں بلے دنیگہ چہ وتی نابودی ءَ یورپ ءَ سَر نیاں۔
اے ہما وہد انت کہ ہچ بلوچ مَردین ریلی یے ءَ بہر زورگ ءَ دل ءَ ڈڈ کُت نہ کنت۔ منی وڑیں بلوچ صحافی بلوچستان ءَ انسانی حق ءُ چست کتگیں مردمانی سرا نبشتہ کنگ ءِ وہد ءَ اے زانت نہ کنت کہ کجام لبز یا جملہ آیاں کوشارینت کنت۔
بلے داں انوگاں، ما کامریڈ ءِ اکس دیست انت کہ گاریں مردمانی شوہاز ءِ واستا ریلیاں ہوارانت۔ من اوں شکّی بوتاں۔ چوں اے مرد انگت زندگ انت؟ پرچہ پوج اشی ءَ چست نہ کنت؟ پرچہ اے چو اے دگہ بلوچانی وڑا وتی جان ءَ نہ کشّیت؟
من ہردیں آئی ءِ فوٹو دیست کہ گاریں مردمانی واستا بینرے دست ءَ انت ئےِ، منا ہما سنگت ءِ گپ یات اتک: ”اے مرد ءَ گڑبڑے است۔“
گڈّ سرا، کامریڈ چست کنگ بوت۔ 26 جولائی 2016 ءَ دَمُوکہ جتگیں مردماں آ چہ سہراب گوٹ ءَ آوار جت وہدے آ چہ سندھ ءَ کراچی ءَ پیداک ات۔
من جیڑاں ہمے دَموکا جتگیں مردم کئے بنت۔ زاہر انت پوچی بنت کہ اے وڑیں کاراں آ دِگراں وار ندینت۔ بلے چوش ہم بوت کنت ہمے مردم پرنٹنگ پریسے ءِ واہند ءَ دیم داتگ انت پہ وتی وامانی گِرگ ءَ۔
https://soundcloud.com/user-871791679/gwbbiwnwpyy6
