نۆٹ: اے نبشته بلۆچی ادبی مجلس مشکتئے تاک باما، دو هزار و نُها چاپ و شنگ بوتگ
چه کوئٹه شهرا هَشتاد میلّ دور، مستونگئے گُڈسَر و چه نوشکیا ساری کَردَگاپئے شَهر اِنت. اے شهرئے آباد بئیگئے وتی کِسّهے
گوَشنت که سئے سد سالا پێسر مَلّ نوشکیا هاجی مهمد خان بازارئے سئیَد شاه هُسێنِ پکیر هۆتک نامێں بزرگێا وسِیَت کرتگ که من که مِران، منی جۆنا منی اُشتِرا بلَڈّێت و هر جاگه که اُشتِرَ رئوت و وتا جۆکێنیت و سئے رندا ناوَلّگا رند هم پادَ نئیئیت، منا همۆدا کَلّ کنێت
زمستانا نوشکی سَکّ سرد بوتگ، پمێشکا هۆتک بابایا اے مۆسم مُدام کَچّیا گوازێنتگ. اَنچێن زمستانی مۆسمێا پکیر هۆتک کَچّیا وپاتَ کنت. آییئے وسیَتئے پدا مُرید آییئے جۆنا اُشترا لڈّنت و وت اُشترئے دُمبا بنت. اُشتر رئوت رئوت مستونگئے شهرئے رۆکپتی نێمگا پَٹّێا جُکّیت. بله وهدے که مُرید سئے رندا اُشترئے کۆنڈانَ جننت، اُشتر پادَ کئیت و رئوگا لگّیت. پدا رئوت رئوت انّوگێن کردگاپئے شهرئے رۆٹِکّی نێمگا مَهاڑئے کۆها اُشَ بیت. بله پدا مریدانی ناولّگا اُشتر پادَ کئیت و رئوگا لگّیت. کَمُک دێرا رند اُشتر انّوگێن کردگاپئے شهرا اُشَ بیت. اے رندی مُرید آییا شَرَّ ناولّنت بله پادَ نئیئیت. گڑا پکیر هۆتک همے جاگها کَلّ کنگَ بیت. پکیر هۆتکئے ادّیرهئے اِزّتا سئید دادنَ کئیت و ادّیرهئے نزّیکا مسیتے بندیت. همے وڑا مهلوک آیانَ کنت و کردگاپئے شهر آبادَ بیت.
گوَشنت چه پکیر هۆتکا باز پێسر هم اِدا رِند و کُردانی شهرے بوتگ بله وت‌مان‌وتا جنگ و جێڑهی بوتگ‌اَنت و شهر وئیرندان بوتگ
هۆتک بابائے کَراماتانی دراجێن کِسّهے. گوشنت که یک رندے مَردێا هۆتک بابائے بُزرگیئے سرا شَکّ کرتگ، گڑا پکیرا بال کرتگ و درچکێئے سرا نِشتگ. پدا همے درَچک هُشک بوتگ. چۆ هم گوَشنت که مهاڑئے کۆها پکیرا ٹَرّێن اَژدیاے دپ کپتگ که دراجیا بیست و هَشت پوٹّ و پهنادیا سئے پوٹّ بوتگ. هۆتک بابایا همے مار کُشتگ و مردمئے پئیما کَبر و کَسارت کرتگ
یک مارے پکیر هۆتک بابائے کبرئے تها هم هست‌اِنت. اے مارئے هۆنڈ من چَمِّ وت دیستگ‌اَنت که پکیرئے کبرئے تها اَنت. مردمَ گوَشنت که هر جُمهئے رۆچا اے مار درَ کئیت و برے رنگێا اِنت. برے سَکّ دراج اِنت، برے سَکّ لُکّ. برے بارَگ و برے پتَن. “پئیریێن جُمَها که اے مار من دیستگ‌اَت، سَکّ زێبا اَت و منا انچۆ گُمان بیته که آییئے سَرا پاگے بَستگ‌اَت،” ادّیرهئے پیرزالێں مُنجارا منا گوَشت. “بله اے مار کَسّا نئوارت.” آییئے دێمئے کرِچک همینچُک باز اَتنت منا مهسوس بوت گوَشئے سَدان ماری چُکّ اَنت که آییئے دێمئے سرا پێچ و تاب ورَگا اَنت. “اے مار تهنا جُمَهئے رۆچا دَرا بیت، بله کَمّے رۆچ پێسر یکشمبِهئے رۆچا دَرا بیته. همے رۆچا لهتێن تبلیگی همدا بیته. آیان که مار دیسته، لَٹّ و گۆلا بیتگ‌اَنت که مارا کُشان. بله مارا وتا پێتکه و گار بیته.” پیرزالئے مورک مُجِتگ‌اَت و من زانت که تبلیگیانی سرا سَکّ سۆخته اِنت
اے زال چه بیست و پنچ سالا ادّیرهئے مُنجار اِنت. بێدِ پَجِرئے نمازا اے دگه درُستێن نمازاں اَدّیرهئے سرا وانیت. آ پکیر لال جانئے مات اِنت. پکیر لال جان هۆتک بابائے هپتُمی پُشت و آییئے زندگێن پُشپد اِنت. هۆتک بابائے انّوگێن ادّیره هماییا بَستگ
پکیر هۆتک بابائے ادّیرها چه دور دورێن هَندان مردمَ کایَنت، مَنّتئے لۆٹگا. اَدّیرهئے زیارتا آیۆکێن مردم هۆتک بابائے کبرئے کاهاں الّما برنت گۆن. مردمانی مَنّگ اِنت که اے هاکا مار، زومّ یا هر لولُکێا پِر برێچئے، آ تُسیت. هر هندێا که مار و زومّ باز اِنت، اۆدا مردم کبرئے هاکا وتی لۆگانی تها اێرَ کننت که لولُکَ نئیاینت
کَردَگاپئے مردمان وتی مُردگ هۆتک بابائے کَش و گوَران کَلّ کرتگ‌اَنت و اے وڑا اِدا انّوگێن کردگاپئے کبرستان اِنت. اے کبرستان چه دنیائے اَجیب‌تِرێن کبرستانان یکّے. چه دورا بِچارئے ترا گُمانَ بیت گوَشئے جنگلے که درَچک و داری هُشک بوتگ‌اَنت بله نزّیکّا رئوئے ته گۆن دراجێن سِنگان کَبر چێدگ کنگ بوتگ‌اَنت. هر کبرئے سرون و پادونا سِنگے سِنگے چێدگ کنگ بوتگ. اے سِنگانی دراجیا گِندئے، هئیرانَ بئے. دراج‌تِرێن سِنگ من کَچّ کرت، بیست و پنچ پوٹّ بُرز اِنت. پیرمردے کِسّهَ کاریت که کَسانیا منا شکارئے سَکّ شئوک بوتگ و منی پیرُکئے کبرئے سِنگئے سرا هر وهدا مُرگ آتکگ و نِشتگ‌اَنت. آییا وَس کرتگ که وتی تَلکا همے سنگئے سرا چێر بکنت، بله نرَسِتگ. یک رۆچے آییا وتی اُشتر زُرتگ و آتکگ. اُشتری اۆشتارێنتگ و وت اُشترئے سرا اۆشتاتگ، نون تَلکی هما سِنگئے سرا چێر کرتگ. اے سِنگ چه چێدهی کۆها آرَگَ بنت که کِساس یک میلّے دور، کبرستانئے رۆکپتی نێمَگا اِنت
جنێنی کبرانی پَجّار اِش اِنت که آیانی سَرونئے سِنگ پهنادی و پادونئے سِنگ کَش اێر اَنت. مردێنی کبرانی پادون و سرونئے دوێن سِنگ په پهنادی اێر اَنت. من په پکّا کنگا وهدے چه شهرئے مُلّایا جُست کرت که جنێن و مردێنانی کبرانی پَرک چے اِنت ته آییا منی هبر بد بُرت. “هِچ پَرک نێست. تهنا پجّارئے واستا جنێنی کبرانی سِنگ کَش اێر کنگَ بنت.” اے ائولی مُلّا اَت که منا دۆست بوت
کَردَگاپئے گێشترێن زمین سَرپرّه کبیلهئے میراس اَنت. سرپرّهانی سردار اهمد خانئے لۆگ هم همے شهرا اِنت. سرپرّه کبیله هَپت بۆلَکئے تها بهر اِنت؛ سُمارزهی، جاڑزهی، نۆتک‌زهی، شَمبدایی، مُرّی، رۆدێن‌زهی و آدم‌زهی. کَردَگاپئے شهرا گێشتر سُمارزهی و جاڑزهی نِشتگ‌اَنت. سرپرّهانی سرداری سُمارزهی، آیانی تها دلمُرادزهیان گۆن اِنت. بێدِ سرپرّهان اے شهرا سئیّد هم مزنێن کِساسێا نِشتگ‌اَنت
کَردَگاپا مۆسم هُشک و سَرد اِنت. زمستانا سَردی مَنپی هَشت ڈگری سنٹی گرێڈا سرَ بیت. اِدئے بلۆچ براهوی و بلۆچی دوێن زبانان گَپَّ جننت. بله براهوی زُبان گێشتر گپّ جنگَ بیت. اِدئے زمینئے پیماز، گندیم و زیرّگا ابێد پِسته، بادام، اَنار و سْرۆپئے کِشار شَرَّ بیت. چۆ که کَردَگاپئے گێشترێن مردم واننده اَنت، پمێشکا کِشت و کِشار بیست و پنچ دَرسد مردمئے کَسب و کار اِنت. اے دگه مردم سرکاری نئوکر اَنت. کَردَگاپئے کَسانێن شهرا سَد ٹیچر هست که دمَگئے دگه دگه اسکۆلان کارا اَنت. شهرا دو پی‌اِچ‌ڈی داکتر هم پێدا بوتگ. یکّے داکتر گُلام هُسێن سرپرّه اِنت که آییا کێمِسٹریا چه برتانیها ڈاکٹرێٹ کرتگ و دومی داکتر رَزاک سابِرا براهوی لبزانکئے تها وتی ڈاکٹرێٹ کرتگ و مرۆچان اُردنا اِنت. کَردَگاپا بچکّانی یک هایی اسکۆلے و جنکّانی یک هایی اسکۆلے هست. یک ڈسپنسَریے کمپۆڈَرئے اۆستا یله اِنت
اے بَژنی گَپّے که سائکاٹرِسٹ مَنّان بلۆچ، جرنَل سرجن شاه زمان، ای‌اِن‌ٹی سرجن سُلتان، کارڈیالۆجسٹ داکتر اَبدُلهئیاتئے پئیمێن مزن‌نامێن داکتر کَردَگاپئے پُسّگ اَنت، بله شهرا مێڈیکل اَپسرے په ناما نێست. داکتر مهمد وَفا، داکتر اِکبال و سردار اهمد خانئے جنِکّ هم اِم بی بی اِس داکتر اَنت
داکتر منّان بلۆچئے کِسّه هم دلچَسپ اِنت. آ بی اِس اوئے پێشی چیئرمئین آسِف بلۆچئے آریپ اِنت. چه امریکها سائکاٹریئے ڈِگری‌ای گِپتگ و پاکستانئے ائولی مسترێن سائکاٹرِسٹانی تها یکّے. بله دێر اِنت نِشهئے آماچ بوتگ. آییا بارێن چُنت سال اِنت که نِشهی اِنجِکشَنانی سرا اِنت. رۆچا واب و شپا آگه. وتی لۆگا بند. دوازده سالا گێش اِنت کوئٹها هم نئیاتکگ. لاهۆر، کراچی و ائوگانستانئے نادراهَ کایَنت و کَردَگاپئے مسیتا وانڈهَ بنت، بله اگن آیانی بَهت نێک بوت و داکترئے تَب شَرّ بوت، گڑا آیانَ چاریت، و اگن نه نادراه دَستان لَتارانَ بیت و واتَرَ بیت. بله اگن تَبی شَرّ بوت، گڑا آییئے اِلاجئے مَٹّ نێست
مردمێا کِسّه کرت که یک رندے اَنچێن گنۆکے په اِلاجا آییئے کِرّا آرگ بوتگ که گۆن زمزیلان بَستگ. کَسّی نمَرّێنتگ. گوَشتگی من هَزرَت ایسّا آن. داکتر مَنّانا گوَشتگ من هزرَت موسّا آن. پدا مَریزا گوَشتگ من هزرَت داوود آن. داکترا گوَشتگ من هزرَت ابراهێم آن. اَنچۆ اَنچۆ دراهێن پئیگمبَر هَلاس بوتگ‌اَنت. گُڈّیا گنۆکا دم بُرتگ و گوَشتگی من هزرَت مهمّد آن. داکتر مَنّانا گوَشتگ گڑا من هُدا آن. نون گنۆکا گوَشتگ: “اَڑئے، تئو وَه مئے مردم ائے. بیا دیوانَ کنێن.” همے وڑا مَریزئے کِرّا گَنٹهے دو گَنٹهَ نِندیت، هبر و هالَ کنت و نادراهیا درَ گێجیت. په نادراهیئے ڈائگنۆز کنگا هِچ وڑێن ٹِسٹَ ندنت
شَرّێن داکترێئے همراهیا مَنّان بلۆچ شَرّێن شکاریے هم بوتگ. مردم کِسّهَ کننت که آییا هِچ مُرگ نِندَگا نَجَتگ. مدام بالا مُرگانی شکاری کرتگ. آ مائکل جِکسَن و اَمیتاب بَچّنئے گێگانان هم سَکّ بلَد اِنت
همے کسّهانی اِشکنگا دلا گِرّ بَست که داکتر منّانا بگِندان. سجهێن رۆچ من ودارا گوازێنت که رۆچا وابَ بیت. مَگرِب‌تَهار که بوت، من سَرے رَست و وتی مِهماندارئے همراهیا واجهئے گِندُکا شُتان. آییئے لۆگئے گئیٹ ٹُکِّت بله کَسّا جواب ندات. دو رندا ٹُکِّت، سئے رندا ٹُکِّت، هِچّ پسّئو نێست‌اَت. پدا که ما ترُند ترُندیا گئیٹ جَت، چه لۆگئے تها داکترا کوکار کرت: “اے نون وهدے آیگئے؟ شپئے نێما من مَریزَ نچاران.” ما پدا پِر تَرِّتێن
بله داکتر کَردَگاپا یکّێن مردم اِنت که نِشهی اِنجِکشنَ جنت. کَردَگاپئے اے دگه مردمان کَسّ هیروینئے نِشها نکنت. نه کَسے شَرابَ وارت. تئوامێن شهرا بَسّ بیستے مردم اَنت که چرسَ کَشّنت. تنینگه اے دگه نِشهان کَردَگاپ دومی بلۆچ هَندانی وڑا آدرَه نکرتگ
Sajid Hussain (1981-2020) was a writer and senior journalist from Balochistan. He had a degree in Economics, International Relations and English Literature from Karachi University. He had the experience of working with Pakistani newspapers Daily Times and The News International. Sajid Hussain was also the founding editor of this online magazine.
