کَسانیءَ، لَٹّ ورگءِ وھدے فِکس نه‌اَت. ھر وهدا که گْونڈُکێں شِکایَتے بوت یا ناکۆےءِ دلءَ لۆٹِت، مئے گُلّ سُهر تَرّێتنت. پدا چۆں بلَد بوتگ‌اَنت جنَگا، ءُ چۆناها مئے لَٹّ جنۆک هم همے پئیما رُستگ‌اَنت. نسلانی نسل کَسترێنانی جنَگءِ ٹْریننگ چلَگا بوته.
منی سرا، ناکۆاں بگر تاں مسترێں ناکۆزاتک ءُ تروزاتکاں، دُرستاں، ٹارچر کنگءِ، اگں ڈِگری نَگِپته، گْونڈُکێں کورسُکے لازُم پورا کُته. منی پِت ولایتاں بوته. مستر ءُ کستر همے بوتگ‌اَنت. دلءَ مُدام ارمانی بوتگاں که دْرێگتێں پت ھمدا بوتێں. منی جنَگ‌ئےِ نئیشتگ‌اَت. ءُ یک رۆچے اَتک که پتءَ اے ”دْرێگت“ءِ هبر هم گْوازێنت.
پت چُٹّیاں اَتکگ‌اَت. منا مِکّێں دارےءَ بست ءُ جَت‌ئِے لَٹّ، که تئوبه کن دگه برے اُزمان ٹۆپُکءِسَمبۆسه ءُ پَکۆڑھانی سَپتءَ سِنگ نجنئے، ءُ ھمساھگاں زاه ندیئے. بێچارگێں بَلّکءَ گُشان گُٹّا اَت ءُ پریاتا اَت: ”عبدی! په من بچار، چُکءِ جنَگءَ بَسّ کن.“ بلے نه من تئوبه کنگءِ وڑا اَتاں، نه عبدی چه ماتءَ مجبور بوّگءِ. منی گۆش دَران اَتنت که اے دم نه آ دَم بَلّک وتی شیرانی ھرام کنگءِ دَمکیءَ دنت ءُ منی جان چُٹّیت. چۆناها اے رۆچءَ من همے گپّءَ گَل اَتاں که سیدا سیدا لَٹّ دئیگ بوّگا آں. من شُگرے گپت که پتءَ نپَرمات که دستاں پُشتا ببنداں، گُلّاں وَجّ بکناں، دێما بۆشتان ءُ سئوالانی جواباں بدئیاں. پدا، سئوالے ءُ شھماتے. جواب دئیَگءِ ھم شھماتے، ندئیَگءِ ھم شھماتے.
شھمات انگه مسلهے نبوته، مسله همے پئیسله بوته که جواب بدئیاں یا مدئیاں؟ جواب دیئے، شھمات ورئے که ”منا جواب کنئے، سْیَه‌رو؟“ جواب ندیئے، شھمات ورئے که ”بےگئیرت! منا جواب ندیئے؟“ نوں جواب دئیگ ءُ ندئیگءِ درمیانی دمانُک اَزابے بوته. شھمات که وارته، شُگرے گپته که نوں ھلاس.
منا لَٹّ اینچو یات نه‌اَنت، بلے ھمے کوکار، ھبر دئیگ، ”بےگئیرت، سْیَه‌رو، رُزوا، آڑال،“ مان بندگ، چه اِنسانی کَٹّءَ برگ، پشَل کنگ اَنگه یات اَنت. انگه دل پچ لرزیت. اَنگه کَسے دروازگءَ سَکّءَ بجنت، دل اێر رچیت.
چارده سال اِنت من مُلک ندیسته. درمُلکءَ مُلک وڑ وڑا یات کئیت. مرچی جێڑگاآں که مئے کَسانی لَٹّ ورَگ ءُ جئوانی پرێشان ءُ گَمی بوّگا گْوَسته. دراهێں مردُماں گَمی گانا چێا دۆست بوته؟ پرێشان بوّگءِ شئوک چێا بوته؟ زهیرۆکے که پِر بوته، کَماشانی اَرس جُدا شێپ گِران بوتگ‌اَنت، مئے، وَتساچێں ناکامێں اِشکئے نارَگ جُدا. بَلُّکاں جدا مۆتکے چِست کته. اِشانی ریزَن سالِڈ بوته که مُرتگێں مُچّ بوته.
چۆناهیا په مُلور بوّگا مێتگءِ مردُماں زھیرۆک ءُ مۆتکےءِ هاجت وَه نبوته. گَردگا در اَتکگئے، ڈَگارےءِ بندےءِ سرا نِشتگئے، بَس وتسرا گمیگ بو. نۆک اُردو وَنتگێں ورناهاں گزل گۆش داشته ءُ دُک بوتگ‌اَنت. ما کَسّا ماشوک نبوته، بلے ھمساھگے یا سیادےءِ سرا یک نێمگی اِشکے کته ءُ نِشته بےوَپا والا گانا جته. سمجِئے نسمجئے، بلے جگجیت سنگ ءُ عطاالله عیسی خیلویءَ گۆش دار ءُ پرێشان بو.
منی سائیکاٹرِسٹ مُدام هئیران اِنت که ما پرچا چۆ مۆتکی ءُ گَمیگ بوتگێں؟ همے گپّ که مارا چۆنڈَگا بوتگ‌اَنت، ما گۆں کَسّا نکُتگ‌اَنت پرچا؟ اگں وتی اِشکءِ گپّ جت نکُتگ‌اَت، اے لَٹّانی گپّ وَه جت بکُتێں. بلے گۆں کئیا گپّ کتێں؟ ماتءَ؟ ماتءَ وت گْونڈێں گپّےءِ سرا وتی بْرات تئوار کُتگ‌اَنت چکّانی لٹّ دئیگا. ناکۆاں؟ ھما ناکۆ که منی گُلّ مُدام اِشانی دێما وَجّ بوتگ‌اَنت ءُ نزانته که مرچی جواب بدیئاں یا مدئیاں؟
سئوالءِ وَه سئوال پێداک نبوته، جواب ھم جُرمے بوته. جوابءِ دئیگ ھم، ندئیگ ھم.
پدا گپّ نجنَگ شَرّێں چُکّے بوّگءِ نشانی بوته. کپتگئے، پْرُشتگئے، بلے مَگرێتێں، تئی تئوسیپ بوت. بِگْرێتێں، تئی نام بگادل، گْرێواسْک، شُلامَگ، نێمسۆ، جَنێنۆ ءُ بُزدل اَت. شُدءَ بکُشتێں، اگں تئو ھِچ مگُشتێں، گْرانێں مردُمے اَتئے. بلے اگں تو شُدءِ نام بگپتێں ءُ ورگا ھچ لَجّ مُکُتێں، لاپی، چَلوسْک، لاپگار، ڈامبی ءُ گانڈی اَتئے.
برے برے که ماتءِ ھمراه بوتگ ءُ لۆگےءَ شُتگێں گۆں، پَرزۆنَگءِ سرا اێرێں ھر چیزّا دل سَکّ مان بوته، سَکّ شُدیک بوتگاں، بلے زۆر دێما نکنزِتگاں، وتا داشته که نام لاپی، گانڈی ءُ چَلوسْک مبیت. پدا دُرستێں جنێناں منا منّت کُته بْیا، ورگ بوَر. کَمّو که لَجّ کُته، دُرستاں تئوسیپ کُته که چۆنێں شَرّێں چُکّے، تها نکپیت.
مئے چاگردءَ گپّ جنَگ، سئوال کنگ، ”اِنّه“ گُشگ سَکّێں مزنێں جُرمے. هر نَسل که رُدَگا بیت، مَسترێنانی دێما گُلّءَ وَجّ بکنت. اے گوَنڈۆ که رُدیت، دێمءِ نَسلءَ شهمات په شهمات کنت. ما راستێں گپّ جنَگ، وتی هئیالانی دَراَنگاز کنگا تنیگه تُرسێں، که چه کَسانیءَ، هما اُمرءَ که انِسان رُدَگا شرو کنت، مئے گُلّ وَجّ اَنت.
