حامد یزدان پناہ امریکہ ءَ وکیلے۔ آئی ءِ اے نبشتانک ہفٹنگن پوسٹ ءَ شنگ بوتگ۔ پہ مئے وانوکاں تاج بلوچ ءَ بلوچی ءَ رجانک کُتگ۔
گوستگیں ماہ ءَ میڈیا ءَ یک بیمناکیں راستی ءَ را ءَ اینچو دلگوش نہ دات کہ آئی ءَ کرزِت۔ چہ ایرانءَ رپورٹے اتکگ ات کہ ایران ءِ بلوچستان ءِ یک میتگے ءِ درہیں مردین آدم سرکار ءَ پاہو داتگ اَنت۔ بلوچ، کہ پاکستانءُ ایران ءِ تہا اقلیت یے انت، دوئیں ملکاں منظمیں زُلم ءُ زوراکیانی آماچ انت، بلے دنیگہ دنیا ءَ آہاں ڈالچار کتہ۔ پرے بے وطنیں، زلم جتیں ءُ سرکار ءِ کَست آماچیں مہلونک ءَ دنیا ءَ را وتی توارءِ سَر کنگ گران انت۔
بلوچ یک جُتائیں مہلونکے ءُ پاکستان ءِ زربار روکپتی نیمگ ءُ ایرانءِ زِربار رودراَتک ءِ زمین ءِ واہند انت۔ آہانی کسانیں ٹُکُّرے افغانستانءِ زربار رودراَتکءَ اِنت۔ انگہ اے مہلونک ءِ بزّگی کسّی چمّ ءَ نئیت۔ چو کہ آہانی دمگ بازیں جیڑہانی آماچ انت پمشکا پہ وتی حقانی گرگ ءَ آہانی جہد چیر ترّتگ۔ پناہگیرانی بُحران، ہونریچیں وت ماں وتی جنگاں ءُ ہما ملکاں کہ آ جہہ منند انت ہود ءِ سرکارانی آیانی نِگُٹ کنگ ءِ سوب ءَ بلوچانی کسّہ چیر ترَتگ انت۔
ہمے رپورٹ ءِ کہ ما گپ ءَ اِتیں آئی ءِ ہساب ءَ ایران ءَ، تہرانءِ زرباری رودراتک ءَ روشن آباد نامیں میتگ ءَ توامیں مردیں آدم نشہ ءِ کاچاکی ءِ بہتام ءَ دزگیر کنگ ءُ پاہو دیگ بوتگ انت۔ سیستان بلوچستان کہ بلوچ ہنکینے، ایرانءِ وارتریں صوبہ اِنت۔ یکے سُنی بوگ ءُ دومی راجی اقلیتے بوگ ءِ سزا ءَ ایران ءِ تہا بلوچ چہ درہیں ہکاں زبہر انت۔
ایران ءِ بلوچستان ءِ تہا گیشتر مردمانی سرا نشہ ءِ کاچاکی ءِ بہتام جنگ بیت ءُ آہاں وتی دیمپانی ءِ موہ دیگ ءُ قانونی لوٹانی پورا کنگا پیسر سزا دیگ بیت۔ پرے کیساں ایران ءِ مرگ ءِ سزا میان استمانی کانونانی ہلاپ انت، بلے ایران انگہ اے سزاہاں دیان ءُ پیداک اِنت ءُ اقوام ء متحدہ ءُ یورپی یونین ایران ءِ اے گیر کانونی سزاہانی مالی کُمک ءَ ہم کنگا اَنت۔
اے وڑیں میتگانی جہہ منندیں بلوچاں، کہ آہاں مُلک ءِ تہا کم ذاتیں رَدکار لیکگ بنت، گُزران ءِ یکیں راہ شَپُکی انت۔ بلوچاں گچین کنگ ءُ پاہو دیگ ءِ کار وت بلوچانی ہلاپ ءَ ایرانی سرکار ءِ کَست ءِ گواہ انت۔ اے راستی ءَ ہر بلوچ وتی نوک ورناہی ءَ سرپد بیت۔ ایران ءِ جنینءُ کہولانی نائب صدرءِ وتی گُشگ انت: ”اے مردمانی چُک ءُ چُلانگ نشہ ءِ برءُ آرءِ کارءَ کنگا وتی گزران ءَ ابید بیرگیری ءِ نیت ءَ ہم کنگا اَنت۔ اے مردمانی واستا دگہ ہچ رنگیں کُمکے نیست اِنت۔“
بلوچ ءِ جاور ماں پاکستان ءَ ہم گہتر نہ اِنت۔ بلوچان ءَ چہ اِندگہ شہریاں کمتر ارزشت دیگ بیت۔ گوَستگیں دہیں سالاں پاکستان ءِ بلوچستان ءَ ہزاراں بلوچ پوج ءِ دست ءَ گارءُ بیگواہ کنگ بوتہ۔ گیشتر وہد ءَ اے مردمانی لاش لہتیں روچ ءَ رند ماں ویرانگاں دست کپنت ءُ جَتکیں جونانی سرا لٹءُ کُٹّءِ نشان پِر بنت۔ ایشی ءَ را پاکسان ءِ کُشگءُ چگل دیگ ءِ پالیسی ءِ نام دیگ بوتہ۔ باز وہدا، لاش دست نہ کپیتءُ پاکستان ہچ رنگیں زِمّہ داری یے زاہر نہ کنت۔
گوستگیں شَش ماہ ءِ تہا، پاکستان ءَ بے شور ءُ شار ءَ بلوچستان ءِ بازیں دمَگاں اَلگر کتہ ءُ سیاسی کارکن دہشت گردی ءِ ہلاپ ءَ جنگ ءِ نام ءَ کُشتگ انت۔ پاکستانءِ اے زوراکیں پالیسیانی پُشتءَ ماں بلوچستانءَ گوں چینی کُمک ءَ مزنیں پورٹے بندگ انت ہم۔ اے اہمیں پورٹ ءَ بلوچ ءُ پاکستان ءِ نیامءَ کشّءُ چیل ہم گیش کرتگ اَنتءُ پاکستانءِ سرا نوکیں بُہتامےءَ ہم سَر چِست کتہ کہ ہاکم اودءِ ہَندی مہلوکءَ چُکچین کنگ لوٹیت۔
اے ناروائیں دنیا ءِ تہا ”بلوچستان ءِ اَندیمیں جنگ“ انسانی بُنکی ہکانی لگتمالیانی یک اہمیں مثالے۔ بلوچستانءَ ناں کَسے ہالےءِ گِرگ ءَ روگا اِنت ءُ نے کہ بلوچانی جُہد پہ روبرکتی دانشورءُ جہدکارانی واستا ارزشتے داریت۔ بلوچ وتی جند ءِ زمین ءَ لگتمال اِنت، درملکاں کَس ئِے جُست نہ کنت، ءُ آہاں گوستگیں زمانگ ءِ انچیں کُہنکدگے ءِ رنگ ءَ چارگ بوگا انت کہ دنیگہ گار نہ بوتگ۔ گِندگ ہمے بوگا اِنت کہ ہما مہلونک بے ملک انت سیاسی ایجنڈایے ءِ واستا سَک درد نہ ورَنت، ڈالچاری ءُ کس مہ پُرسی آہانی نسیب ءَ انت۔
Taj Baloch is a poet and linguist. He published the first anthology of his poetry in 2016 in both Roman and Arabic scripts. Baloch is the Coordinator of Human Rights Council of Balochistan.
He can be reached at @TajBloch
