اُمیتان اے سُتکگیں شہرءِ گُڈّی بنی آدم اَت۔ بس ہمے اوستءَ زندگ اَت کہ کَسے کئیت، دوبر اے بازار آباد بیت۔ زندگی بیت۔
تیوگیں میتگ بَمباں ڈَلِتگ اَت۔ تباہ اَت۔
نہ بنی آدم، نہ ساہدار۔۔۔۔۔ ہچءِ گواہ نیست اَت۔ میتگ ویران اَت۔ بَس پرُشتگیںءُ سُتکگیں درءُ دیوالانی ہِشتءُ ڈوک اِتنت۔
گیشتر لوگءُ جاگہ کپتگ اِتنت۔ بازینے ماندارگ بوتگ اَت۔ گشئے چہ آسمانی بمباریءَ درستیں لوگءُ جاگہ ڈَلَگءُ درُشَگ بوتگ اَنت۔
دوہزارءِ کساسءَ اے آبادی ءَ انسان ءُ انسانی ذاتءِ ہچ گواہ نیست اَت۔
ہمے میتگءِ نزیکءَ یک مزنیں دَگّے جوڑ بوگا اَت کہ ڈَنّی مردَم کارءَ اِتنتءُ لشکر آہانی جانءِ پہریزگءَ اوشتاتگ اَت۔
میتگءِ ہِشتءُ ڈوکانی پانپائیءَ یک مردمے سر اَتکگ اَت کہ نام ئےِ اُمیتان اَت۔ اُمیتان یک پرشتگیں بانےءِ تہا نشتگ اَت کہ روچءِ رژن تیوگءَ آ بانءِ تہا اَت بلے امیتان چہ روچءِ گرمیں برانزاں تکانسر نہ اَت۔
اے ویرانیں میتگءَ کس نیست اَت کہ اُمیتان گوں آئیءَ گپ بجنت۔ اللہ بزانت کہ چہ بمباریءَ میتگءِ درستیں مردم مرتگ اَنت یا لڈِّتگءُ دگہ جاہے شُتگ اِتنت۔ بلے اُمیتانءَ وتی ڈیہہ، وتی زمینءُ پتءُ پیرُکی گِس پہ مَرگءِ بیمءَ یلہ نہ داتگَنت۔
نوں مغرب بُوگءَ ات، روچ ایر رَوان اَت۔ اُمیتانءَ گوں دیوالاں وتی گپ ءُ تران بندات کرتگ اَت۔
منی گَپّاں کَسّ سَرپَد نہ بیت۔ منا گوں کَسءَ گِلَگ نیست بلے شُما ہم منی گپّاں سر پد نبئیت۔ آئیءَ دیوالانءَ چارِتءُ پدا وتی گوش ئےِ آئیءِ نیمگا کَرتگ اَنت۔ اَنچو سما کَپگا اَت کہ دیوال آئیءِ گَپّاں گوشدارَگا اَنتءُ پدا آئیءِ گپانی پسوءَ ہم دئیگا اَنت۔
منا وتی زَہگانی مِرَگءُ گِسءُ جاگہانی پُرشگءِ غم نہ اِنت۔ منی زمین کہ ایشیءِ سرا تو اوشتاتگ ئے، اے منا چہ منی پِسءُ پیرُکاں رَسِتگ۔
آئیءَ یک پرُشتگیں دیوالےءِ سرا دَست ایر کُرتءُ آئیءَ را گُشت۔
بِگِندئے مروچی اِدا پہ مِرَگءِ تُرسءَ کَس نیست بلے میتگءِ مردم یک روچے پدا واتَر کناں کایاں۔
منا شمئے تباہیءُ بربادیءِ غم پِر اِنت۔ یک وہدے پدا کئیت شمئے دپءُ دیم پدا رُشنا بنت۔ سَکّیں وہد ہر کسی سرا کئیت۔
اُمیتان میتگءِ گوں پرُشتگیں درءُ دیوالاں تران کنگا اَت۔
دگہ کَس نیست اَت کہ آوتی درداں گوں آئیءَ تالان بکنت بس ہمے تباہءُ بَربادیں میتگءِ درءُ دیوالءُ آہانی ہِشتءُ ڈوک اُمیتانءِ ایوکیءِ سنگتءُ ہمراہ اِتنت۔ ءُ اُمیتانءِ گَپّاں جوانیءَ گوشدارَنت بلے پدا امیتانءَ را جواب نہ کننت۔ بلے اُمیتان دل تَپَرکہ نہ اَت کہ پرُشتگیں دَرءُ دیوال گوں آئیءَ تران نہ کَنَنت۔
اُمیتان بَس ہمے یَکّیں اُمیتءَ زندگ اَتءُ وداری اَت کہ کَسے کئیت اے میتگءَ پدا آباد کنت۔ شُتَگیں مردم پدا واتر بنتءُ ڈیہہءَ کایَنتءُ میتگ پدا پیسری ئیں دورءُ نوبتاں بیت۔
اے میتگءِ کَشءَ چائناپاکستانءِ مَزَنیں دَگّ جوڑ بُوّگا اَت۔ دَگّءِ کَشءُ کِرّءَ ہر میتگے کہ اَتک، لَشکَر، آئیءَ را سَرمچارانی کیمپانی نامءَ چہ بالی گُرابانی بَمب گواریءَ تباہ کنگا اَت۔ جان محمد میتگ ہم چہ لشکرءِ بمباریءَ تباہ کنگ بوتگ۔ کَسانیں شِیرمِچیں زَہگ، زالبول، پیرءُ وَرنا بازینے چہ اے بمباریءَ مُرتَگ۔ بَچّتگیں ہَپت سَدءُ ہَشت سَد مردمءَ پہ وتی ساہءِ رکّینگءَ وتی زمینءُ لوگ یلہ داتگنتءُ لَڈِّتگءُ باریں کجام ہَندءَ وتی لاچاریں زندءَ گوازینگءَ اِتنت۔
اُمیتانءِ لوگءِ درستیں مردم مُرتگ اَنت۔ زہگ، جن، گہار، پت، برات، مات کَس سر نیاتکگ۔ میتگءِ مردمانی لَڈّگءِ وَہدا آہاں اُمیتانءَ را بازگُشت کہ بیا گوں مئے ہمراہیءَ، اِدا مہ جَلّ، اے لشکر ترا ہم کُشیت۔ بلے اُمیتانءَ وتی زمینءُ پرُشتگیں لوگءُ جاہ یلہ نہ داتگ اَنت۔
روچ جَہل رَوان اَت۔ اُمیتانءِ لاپءِ دوزہ آئیءَ را لاچارکنگا اَت۔
اُمیتان پاد اَتک۔
من انوں کلاکءُ دو کلاکءَ پد کایاں۔
آئیءَ گوں وتی ہمراہءُ سنگت، پرُشتگیں درءُ دیوالاں تران کت۔ بلے آئیءَ را پسہ نہ رست۔
اُمیتان، پہ لاپءِ دوزہءِ آسءِ کُشَگءَ نَزّیکءِ یک ہندےءَ شتگ اَتءُ اودا میتگءِ مردماں آئیءَ را دپارے وَرَگ داتگ اَت۔ ءُ ہمے وڑا آ وتی زندگیءِ گُڈّی روچاں گوازینَگااَت۔
ہمے میتگءَ کہ اُمیتانءَ را ورگ رَستگ اَت، میتگءِ مردماں باز گُشت کہ تو ہمدا ببو، اودا مرو۔ وتی میتگءِ پرُشتگیں لوگءُ جاگہاں یلہ کن۔ لشکرترا کُشیت کسّءَ سما ہم نہ بیت۔ بلے آئیءِ پسّہ مدام ہمے بوتگ اَت کہ من چہ مرگءَ نہ ترساںءُ زمینءُ جاگہءَ یلہ نہ کناں۔
اُمیتان دگءِ کرّا گوزَگا اَت۔ ءُ دَگّءِ سرا ڈَنیّ مردم کارا اِتنت۔ لشکر آہانی پانپائیءَ اوشتاتگ اَت۔
لشکرءِ سپاہیاں آ پَجّہ آؤرت۔ آئیءِ سرا کندِت۔
اُمیتانءَ را آہانی کندَگ چو خَنجرءَ دلءَ لگّ اِت۔ بلے بے توارءَ گوَست۔ سپاہیاں چہ پُشتءَ توار جت کہ بیا اِدا ورَگ اَست، بوَر۔ بلے آ دژمنءِ ہمدردیءَ ہچ صورتءَ زورگءِ حقءَ نہ اَت۔ پرچا کہ آئی ءَ زانت کہ دشمنءِ دلءِ تہا پہ دشمنءَ ہمدردی نہ بیت، بَس زہرگءُ بیر بیتءُ ہمے بیر اُمیتانءِ دلءِ تہا چو دودَنتانیں آہوءَ اَت۔
دیمءِ میتگءَ مروچی لشکرءَ اُرش کرتءُ بازیں ورنایے دزگیر کرتءُ گوں وت بُرت۔ ہمیشانی تہا اُمیتان ہم ہوار اَت کہ پہ ہمروچی ئیں وڑاچنڈے نانءِ پنڈگءَ اے میتگءَ اتکگ اَت بلے بیگواہیں مردمانی تہا ہوار بوت۔
****
اُمیتانءِ میتگ ویران اَت۔ پرُشتگیں درءُ دیوالانءَ اُمیتانءِ ودار اَت کہ اُمیتان آہانی گوما وتی دلءِ زَنگاں ریچیت۔ آ یک دومیءِ غماں تالان کننت بلے مروچی یک ہفتگےءَ گیش اَت اُمیتانءِ ہچ گواہ نیست اَت۔
اُمیتان مدام ہمے ودارءَ نِشتَگ اَت کہ یک روچے کئیت آئیءِ ڈیہہ پدا آجو بیت۔ مردم پدا واتر کننت کایَنت۔ آئیءِ میتگ پدا آباد بیت۔ انسانی حقانی لگتمالیءِ بام جورکاں دنت۔ بلے اُمیتانءِ اُمیتءِ پیلو بوگءِ ہچ نشانی نیست اَت۔
ہما کَشءِ میتگءَ کہ مُدام اُمیتان پہ دپارے نانءِ شوہازءَ شُتگ اَت، مروچی چہ فوجءِ بالی گرابانی بمب گواریءَ تباہءُ برباد بوتگ۔ کساس چہ ہزارءَ گیش مردم مُرت۔ زہگ، زالبول، پیرءُ کماشءُ ورنا، بازینےءَ دُنیا یلہ کتگ۔
چَندے مردم کہ زندگ سر اَتکگ اِتنت، آہاں میتگ یلہ دات۔
میتگءِ رکّینگءَ کَس نیاتک۔
Sabiha Karim is one of the few Baloch women writers. She belongs from Pasni and is a member of the Balochi Academy, Quetta. She has been regularly writing short stories in Balochi for the last many years. She also composes poetry.