منا سئے ڈئولیں مردمءِ شوھاز اِنت، کساس سئے سال اِنت ھمایانی شوھازءَ آں. درپه دراں. ھر جاه که اُمیدے بوتگ، اودا من الّما سرے جتگ. باور نکنت ترا؟ من زاناں. نوں اگں من ترا بگُشاں که شپءِ ھشتمی پاسءَ ھم منی شوھازءِ سر شُتگ، تو بلکنه بگُشئے که شپءِ ھشت پاس نهاَنت، بلے وابانی تها گندئے برے برے تو تچَگا دم برئے ءُ اناگهءَ جُهلیں کنڈےءَ کپئے، بلے کپگءَ پیسر تئی چم پچ بنت، اے ھمے ھشتمی پاس اِنت که ترا کپگ نئیلیت. دریگتیں مردم بکپتیں، گڑا وتی امبازگءِ لزّتءَ دُچار کپتگات. نوں تو الّم جیڑگا بئے که کُجام مردمانی پُشتءَ من چو در په در ءُ ھاک په سراں؟
یکے ھما که آئیءِ ائولی ءُ گڈّی مهر سگریٹءِ دوت اِنت. دوتّاں انچو ایر بارت گُشئے زندگ بئیَگءِ گُڈی آسر ھمیش اِنت. سگریٹءِ ءُ آئیءِ نیامءَ پاسله تهنا ٹالءِ پُر اَنت ءُ پدا دگه ٹالے ءُ آئیءِ رَگ ءُ ھوناں ھمے تهلیں تامءِ لزّتءِ تچگ.
دومی مردم؟
دومی ھما مردم که نه زندگ اِنت نئیکه مرتگ. سکراتءَ اِنت. تو هچبر مردمے سکراتءَ دیستگ؟ من ھم ندیستگ بلے مهلوک گُشیت که مردم وھدے سکراتءَ بیت، آئیءِ چمّانی تها مرگ پدّر بیت، بلے آ نَمریت. چمّئِے گُشئے ترا پلِکّنت ءُ پدا اوگار کنانا ڈَنّءَ چگَل دئینت. منی ھئیالءَ منی دومی دوستیئیں مردم گوں ھمے سکراتءِ جاوراں بندوکیں مردم اِنت. ھئو، بلکیں آئیءِ چَم گندهتِر ببنت، بزانں… ءُ سئیمی، منا کُشندَهے سَکّ پَکار اِنت.
کشنده؟
ھما که آئیءِ دل چه رھم، مهر ءُ تُرسءِ وڑیں جزبگاں ھالی اِنت. آ مردماں تهنا مَکُشیت، پوستءَئِے ھم بجنت. پُپّ ءُ جگراں یَک یَک بکنت، لَنکُکاں بگُڈّیت، چَمّاں چه کَلّءَ بِکَشّیت ءُ ھمے پوست جتگیں گوشتءَ چَمّانی ٹُنگانی تها بِپْرِنچیت، تاں هما وهدا که چَمّانی ٹُنگ چه ھونا سَرکئیل ببنت. ھمے ھونءِ رنگ منا سَکّ تاھیر دنت. اے رنگ کَمّے سْیاهچَک بیت.
ائیدءَ گندئے پتءَ پس کُشتگ، من مدام مردمی ھونءِ ترانگءَ کپتگاں.
آ گپّاں بِلّ، تو زانئے من مُدام جیڑاں، مردمی جون چینچو ٹُکّرءِ تها کَپّ بوت کنت. کُشندهءِ لوٹ پمیشکا منی دل ءُ دماگءَ بندوک اِنت، پرچا که من آئیءِ ٹُکّر کتگیں جونءَ ھساب بکنان ءُ وتی رودپترءِ تها نبشتهئِے بکناں. منا ھمے سئےئیں مردم سَکّ پَکار اَنت. تئی گْورا در کایَنت؟
بندیجاهءِ اوشتوکیں سربازءَ آ یکبرے پدا شَرّ چارِت ءُ ھر روچیئیں پئیما شُت وتی کرسیءِ سرا نِشت. وتی دستئِے که چارِت، ته چه آئیءَ چه بےسَما بوت. تِکهئِے دات ءُ چَمّئِے نَزّ کُتنت.
اے کساس دْوازدَهُمی شپ اَت، چاردهمی آئیءَ یات نهات. شپءِ سئے بجءَ اے کئیدیءَ جیلءِ آسن جت. ڈَنّءَ اوشتاتگیں سپاھیئِے تئوار پِر جَت ءُ گشتئِے:
منی لاپءَ آسیں دردے پِر اِنت. اگن چه منی لوٹاں یکّے ھم پیلو ببیت، من تاھیر گِراں.
ءُ ھمک شپءِ وڑا سپاھی بےتْرِکّ ءُ تْرانءَ شت ءُ نشتگیں جاگهءَ وَپسگءِ جُهدءَ سر ءُ چیر بوت. بلے مرچگیں شپءَ، ھروچیئیں وڑا، آ وتی جاهءَ شُت ءُ نِشت. چَمّئِے نَزّ کتنت ءُ وابءِ ھساراں رئوگا اَت. یکّےءَ آ دست جت ءُ گشتئِے:
’واجه، منا اے سئےئیں چیزّانی شوھاز اِنت، اِدا دست کپنت؟’
اے تئوارءَ گُشئے آ پدّرھینت. چمّئِے اینگر آنگر شانک داتنت، بلے نه اِدا زندانے هستاَت، نئے که شپءِ تهاری. چه دیما اوشتاتگیں مردءِ دستءَ چیزّانی چِٹّئِے زُرت ءُ چیزّےءِ شوھاز ات، زَرّءِ ھسابئِے دکاندارءَ داتنت ءُ دیم په لوگءَ رھادگ بوت. دو بج بوتگاَت. آئیءِ چُٹّیءِ وھد اَت. راهءَ گوں وتی کسانیءِ هممکتبءَ دُچار کپت. آئیءَ سگریٹے دپءَ اَت ءُ دپءِ دوتّاں ڈَنّءَ کَشّگا اَت.
یار، منی سورءَ سئے ھپتگ بیت. منی جن روچءَ شَرّ اِنت بلے انچو که شپ بیت، منا وتی نزّیکءَ نئیلیت. من آئیءَ بوسگ لوٹاں، بلے منا آنگر شاپیت، گُشیت که تئی دپ سگریٹءِ بوءَ کنت. من چوں بکناں یار، سگریٹ ءُ منی سیادی نوں جان ءُ ساهءِ وڑا اِنت. اے ھیل چه جانءَ در نئیت، ءُ جَن…
آ آئیءِ دپءِ دَر اَتکگیں دوتّاں چارَگا اَت. تئوارے آئیءِ گوشاں کپت.
بَچا، تو وتی اے آدتءَ چیا نَکَشّئے؟ تو پرچا اینچو سگریٹ کَشّئے؟ مات سَرونءَ اوشتاتگاَت ءُ آئیءَرا گوں ھبراں مان بندگا اَت. آئیءَ یکبرے وتارا چارِت ءُ پدا وتی دستءِ سگریٹ ءُ چه دپءَ دَر اَتکگیں دوتّ. پاد اَتک، وتی بانءَ شُت. بلے ماتءِ تئوار انگته پیداک اَت.
’بَچا، ناکوءَ تئی سهبی وپات کتگ. بیگاهءِ پنچ بجءَ جنازه اِنت. رئوَگا بیھال نبئے، تئی ھَکّیئیں ناکو بوتگ.‘ آ گُشئے چه وابءَ پدّرَهِت. دستءِ گَڑیئےِ چارِت. پنچ بجءَ انگت کَلاکے هست. جیڑِتئِے که انگه کَمے وابے جناں. گَندلانی سرا وپسگءِ جُهدءَ اَت. انچو که چَمّئِے نَزّ کُتَنت، ماتءِ تئوارءَ گُشئے پَچ لَرزینت.
بَچا، بِچار جنازهءَ پَشت نکپئے!
آ نوں اے جیڑگا اَت که منی کجام ناکو بیران بوتگ. ماتءَ نام نگپت ءُ آئیءَ وت ھم جُست نکت. ھمے جیڑگءِ تها پاد اتک، گُدئِے مَٹّ کُتنت، وشبوئِے جت، سرئِے رَست، راڈو گڑیئِے دستءَ کت ءُ دیم په کبرستانءَ رھادگ بوت. کبرستانءَ سر بئیَگا پد لوٹِتئِے که کَمّے بگریت یا اَپسوزیگیں درشانے پیش بداریت، پرچا که ناکو ماتءِ برات بوتگ. یکیں هَڈّ ءُ ھون بوتگاَنت، بلے چه اے وڑیں جزبگاں گُشئے ھالی اَت. دستئِے کیسگءِ پَشت کپتگیں ٹالءِ نیمگا بُرت، بلے مُلّاءَ نوں جنازه بندات کتگاَت. گڑا وتی جاهءَ اوشتات. میّتءَ چارگا لَگّت. دیستئِے لشکرے مور ءُ سُلور دیما ایریں سردیں جونءِ گوشتءَ چونڈَگا اِنت ءُ وتی ھونڈاں برَگا اِنت. یَک برے جیڑِتئِے که رودپترءَ بِکَشّیت ءُ ھمے چُنڈاں ھساب بکنت ءُ نبشته بکنت بلے مُلّاءِ تئوارءَ وتی دستئِے بَستنت ءُ درُستانی ھمراھیءَ دْواءِ وانَگئِے بِنا کت، چَمّئِے بلے انگه ھمے مورانی دپءِ چُنڈاں سَکّ اَتنت ءُ ھسابءِ جهدءَ اَت. یَکّ… دو… سئے…
’ھمے سئےئیں گوشتی ٹُکُّراں بوَر، دگه ھِچ پَشت نکپتگ.‘ ھیالئِے کت، اے ماتءِ تئوار چه بورچیءَ پیداک اِنت. گوں ورگءِ نامءِ اِشکنگا آئیءَ سَمائِے کُت که گُژنَگاں. بلے وابءَ ھم سَکّ گپتگاَت، ھمدا کَشءِ کُرسیءِ سرا ٹیکئِے دات، لاپئِے زوراں پْرِتک ءُ چَمّئِے نَزّ کُتنت.
شپءِ کساس سئے بجَءَ لاپءِ دوزهیں دردءَ بےوار کت، گڑا پاد اَتک ءُ کوکّارءَ لَگّت: ”منا سئے چیزّ پَکار اِنت، چه اِشاں یکے ھم پیلو ببیت من بلکیں تاھیر بگِراں.“