مردم گُشنت کہ ہُشکیں نندگ ءَ شیطان دلءَ جاگہ کنت- ہمے وڑا من، یونُو، میرُوءُ راشد نہیں، چاریں بے روزگار ہُشکءَ نِشتگ اِتیں۔ (راشدءِ پنّام ما پمیشکا ”نہیں“ کتگ اَت کہ اسکولءِ زمانگءَ آ عربیءَ ہاکءُ پُر اَت ءُ کلاسءَ بس لَٹّءِ ورگءَ دیما اَت۔ وہدے کہ استادءَ آئی ءَ را لَٹّ دات، گڑا آئیءِ دپءَ مُدام درآتکگ اَت کہ “نہیں، مت مارو، نہیں“۔) گڑا مئے دلانی توکا ہم شیطانءَ ماڑی بستگ اَت- ما مُدام بیگاہانی وہدا بازارءَ یک دُکانےءِ ڈیکّی ءِ سرا نِشتگءُ گانا جتگ- پرچا کہ سہبءَ واب اتیں۔
ما مُدام وت ماں وت ہندی تامُرانی کسّہءُ سوتانی بارہءَ گپّءُ رپ کتگ اِت۔
یکروچے باریں چہ کُجا لہتیں شینزپاگی مُلّا مئے گْورا اَتکءُ سرءُ سوج کنگا لگّ اِت- چہ ہمیشاں یکےءَ وتی گپّ اے وڑا بنگیج کت: ”شما سرپد اِت کہ چہ بازیں ہندی سوتانی گوشدارگءَ مردم دینءَ درکئیتءُ شمارا سما اوں نہ کپیت کہ شما کدی چہ دینءَ خارج بیتگ ئے“؟
ما درُست چہ مُلّاءِ گپّءَ ہیران بیتیں۔ راشدءَ مُلّا جست کت: ”اپو چون ما ہندی سوتءِ جنگءَ چہ دینءَ خارج بئیں“؟
مُلّاءَ پسّو دات: ”شما اَکشے کمارءَ زان اِت؟“۔ ما چاریناں دپ یک کت کہ ”ہئو، اے وَ مئے بچکّ اِنت ما چون ئِے نہ زانیں؟“ گُشت ئِے: ”اکشے کمارءِ یک تامُرے است گوں کرشمہ کپورءَ لہو کے دو رنگ، شما چارِتگ؟“۔ ما گُشت ”ہئو، سَکّیں وشّیں فلمے“۔ میرو گوں وتی دپءِ پانءَ لگّ اِت ہمے تامُرءِ سوتءِ جنگ ءَ۔
حسینوں کوآتے ہیں کیاکیا بہانے
خدا بھی نہ جانے تو ہم کیسے جانیں
مُلّاءَ دمانءَ میروءِ دپءِ سوت پچ گپتءُ وت دپگال ئِے کُت۔
شمارا باور بیت سرجمیں سوت ماشااللہ مُلّاءَ دل یات اَت، پدا اَنچو گُٹ ئِے وش اَت گشئے زانہ کمار سانوءِ تُروزتک اِنت۔
گُشگءَ لگّ اِت، ”اے سوتءِ تہا کفرین گپ مان- سوت جنوک گشگا انت کہ: جنینی مَکراں واجہیں ہُدا ہم نزانت۔ گڑا اے کفرے نہ اِنت چی یے“؟
نی باریں راشد چہ مُلّاءِ وازاں متاثر بیت یا وشّ گٹّیءَ، مُلّاآنی ہمراہ بیتءُ مارا یلہ ئِے دات۔ بزاں گوں مِٹّواں بال ئےِ کُت۔
کِساس ماہےءَ پد کہ مئے گورا اتک گڑا پجّاہ آرگ ءِ وڑا نہ ات۔ مُچّی پُرّے ریش، دپے بروتءُ گوازے زلف ئِے داشتگ ات۔ لگّ اِت مئے تبلیغ دئیگءَ بلے یونُوءَ ساپ ساپ گُشت کہ ”شمئے دینءَ پٹّے ترنداپ ورئے داں چِلّ روچءَ نماز نہ بیتءُ من ہمک شپ داں بیست ڈبّی بیئر مہ وراں منا واب نئیت، پمیشکا گوں من اے مُلّائی کاروبار نہ بیت“۔
میروءَ گُشت کہ ”بے یونوئیگءَ منا مسّیت وشّ نہ بیت“۔ نی پَشت کپتاں من۔ من راشدءَ را گُشت کہ، ”من یک شرتےءَ گوں تو کایاں۔ اگاں منا وشّ بیت من شمئے ہمراہاں، بلے گند ئے شمئے جماعت منا وشّ نہ بیت، گڑا دگہ برے منا پہ مُلّائیءَ مجبور مکن“۔
راشدءَ منی گپ منّ اِت ءُ گُشت ئےِ من ترا اجتماعءِ شپءَ براں گوں کہ آ شپءَ تِرّی شِرّی بیت۔
ہمے وڑا پنچ شمبے، بزاں کہ اجتماعءِ شپ بیت، منا راشدءَ ہمراہ کتءُ ما شُتیں مسیتےءَ۔ منا ھمے گُمان بیت کہ زانہ لین شُتگ اَنت- پرچا کہ مسیت تہار اَت، بلے بزاں نہ کنئے اے وت لیناں کُشنت، بس مِرچُک روک کننت۔ میست گوں مِرچُکاں اَنچُش مِرمرانک اَت کہ کمّو مئے چماّنی روک ہراب ہہ بیت۔
مسیت چہ شنز پاگی مُلّاءَ سر ریچ اَت۔ منا اَنچو سما بیت کہ گشئے من باگیچہءَ مِٹّوانی کبسءِ گورا اوشتاتگاں- راشدءَ منا یک کشےءَ نادینت۔ یک شینزپاگی یےءَ بلاہیں کتابے دیما اَت، بلے اے کتاب ناں قرآنے اَتءُ ناں کہ واجہءِ حدیث- پرچا کہ اے گیشتر وتی پیرءُ مُرشدانی کتاباں واننت- منی ہیالءَ ”فیضانء مدینہ“ یا ”والله آپ زندہ ہیں“، چہ ہمے کتاباں یکے ات۔
نوں مُلّا دوزہءِ آسءِ کسّواں اَنچُش آرگا اَت گشئے زانہ آئیءِ جندءِ چیرا آسے روک اِنت- ءُ منا گمان بیت کہ گشئے زانہ من تاج بلوچءِ کتاب سرامدءِ لچّہانی تہا ٹارچر سیلءِ کسہاں گوشدارگا آں۔ داں اناگتءَ راشد چست بیتءُ بُزریں توارےءَ ”سبحان الله سبحان اللہ“ءِ نعرہءِ جَنَگا لگّ اِت۔ من دلءَ گُشت اے جاگہءَ کہ واجہ ہُداءِ قہراں مُلّا بیان کنگا اِنت باید اِنت مردم استغفار بکنت۔ بلے راشد ءَ ناسرپد ءَ نہ زانت کہ کُجا سبحان الله گُشگی اِنتءُ کجا الحمدلله۔
ہَیر، مُلّاءَ وتی واز کہ ہلاس کت، من لوٹ اِت کہ پاد بیا آں بلے راشد ءَ منی پَشکءِ دُمبل چِکّ اِتءُ گُشت کہ نوں اے نعت واننت- ہمے ساہتءَ شینزپاگی یے پاد اتکءُ شنزیں لٹّے زُرت ئِےءُ لگّ ات مِرچُکانی پروشگءَ۔ ءُ ہمیشاں چہ گلابءِ آپ مئے گُدانی سرا درنز گران بیت اَنت- نہ گشئے کہ ما وازءِ گوشدارگا آتکگیں، گشئے زانہ سالونکےءِ نکاہ بوّگی اِنتءُ ما ہلواہانی وَنڈ کنگءِ وداریگ ایں۔ بزاں نہ کنئے رمضانءِ گڈّی شپ اِتنت ءُ اِشاں احمد رضا بریلویءِ کلام وانگی اَتءُ مارا جواب دئیگی اَت-
گڑا اِشاں ہمے روکیں مِرچُک ہم کُشت اَنتءُ وتی مُرشدانی مُرشد احمد رضا بریلویءِ لچّہ ”الوداع رمضان“ ونت۔
الوداع الوداع الوداع ہے
ماہء رمضان الوداع ہے
بزاں نہ کنئے احمد رضا بریلویءِ ہمے لچّہ یک سرجمیں کتابےءُ منی اولی رند اَتءُ من نزانت کہ ہمے الودع رمضان والا شعرءَ رمضانءِ گُڈی شپءَ وانَنتءُ ہلاس کننت۔ انچوکہ مُلّا، قرآنءَ رمضانءِ سی ئیں شپاں واننتءُ ہلاس کننت۔ بلے کمال اِنت ہمے شِنزپاگیاں کہ دو سد تاکدیمءِ ہمے یکیں شعرءَ رمضانءِ گُڈّی شپءَ وشگٹّیءَ واننت۔
سہبءَ پاد آہگءِ وہدا منی کونڈ انچو ہُشک اتنت گشئے زانہ چو اُشترےءَ ماہےءَ اشکیل بوتگاں۔
ایشانی شعرءِ دراجیءَ عابد آسکانیءِ ”میرجنگیءُ میر زنگی“ ءِ ہم ریکارڈ پروشتگ۔
بلے بیا کہ چہ اِشاں چہ دستے دیما عمانءِ بلوچیءِ ہما نامداریں شاعر اِنت کہ آئیءَ عمانءِ اوّلی راجی روچ ءَ بگرداں چِلّءُ ہپتمی روچءَ وتی یکّیں شعرءَ کمّو کمّو پِر کنانءَ داں سے سد تاکدیمءَ رسینتگ۔ واجہءِ گشگ اِنت کہ آ داں زندگ اِنت، ہمک سال تُشے تُشے پرئِے کنان کنت۔ اُمیت اِنت کہ واجہءِ زند وپا کنت، عمانءُ میاں اُستمانی دادانی واہُند بیت۔
ہمے شعرءِ اوّلی سالءِ پِر بستگیں دو بند ہمیش اَنت کہ سکّ نامداربوتگ اَنت۔
یا سیّدی سلطان قابوس مشکتی
بیا بزیر گودارءَ رندا پشت کپی
Tariq Pishukani is an Oman-based humorist and comedy writer. He writes in Balochi.
